Hoe zeg je in het Engels

Hoe zeg je “stopwoordje” in het Engels?

Wat betekent “stopwoordje”?

Een stopwoordje of stopwoord is een woordje of geluidje zoals “zeg maar” of “uhm” of “dus” die betekenisloos is, maar die mensen gebruiken als ze praten. “Stoppen” betekent in dit geval “opvullen” (zoals sokken stoppen) en niet “ophouden”.

Hoe vertaal je “stopwoordje” het beste naar het Engels?

De taalkundige vertaling van “stopwoordje” is “filler” of “filler word“. Zoals je wel kunt verzinnen wordt “filler” vaker gebruikt voor geluidjes zoals “uhm” en “ah” en “filler word” vaker voor woorden zoals “like” en “you know”. Taalkundig is het echter zo dat beide termen naar beide zaken kunnen verwijzen.

Ik heb ook weleens de term “crutch word” gezien, dat betekent dat je een woordje gebruikt als steunpilaar om op te leunen. Zie bijvoorbeeld dit artikel.

Wat is het probleem?

Waar in het Nederlands het woord “stopwoordje” best bekend is, zijn bovenstaande termen in het Engels minder bekend. Ik denk daarom dat het verstandig is er altijd een kleine uitleg bij te geven zodat je zeker weet dat je goed begrepen wordt.

Verder hebben we het in het Nederlands soms over de persoonlijke stopwoordjes van mensen. “Janine heeft zo’n irritant stopwoordje, is je dat wel eens opgevallen? Ze zegt in elke zin wel drie keer ‘eigenlijk’.” Het woord “filler” in het Engels is meer een neutrale, taalkundige term en wordt meestal niet op die manier gebruikt.

Als het woord “stopwoord” op die manier wordt gebruikt, is er naar mijn mening geen hele goede vertaling voor. Vertaalsites geven “catchphrase” maar dat vind ik bijna altijd fout (ik geef hieronder een voorbeeld waar het wel goed is.)

Praktische Engelse vertalingen voor “stopwoordje”

Janine heeft zo’n irritant stopwoordje, is je dat wel eens opgevallen? Ze zegt in elke zin wel drie keer ‘eigenlijk’.	Janine is always saying the word “actually”, have you ever noticed? I find it really irritating.
Kijk nog eens naar je verhaal en haal alle stopwoordjes eruit.	Take another look at your story and remove all the fillers.
“Bezuinigen” is intussen het stopwoordje van deze regering	“Austerity” is this government’s catchphrase by now.
Probeer minder op stopwoordjes zoals “eigenlijk” en “weet je” te leunen als je aan het presenteren bent.	Try using fewer crutch words like “actually” and “you know” when making a presentation.

Relevant grappig filmpje

In het Engels hebben mensen ook last van stopwoordjes zoals onderstaande clip uit de film “We’re The Millers” duidelijk maakt. Scottie P. komt dochterlief ophalen en heeft het stopwoordje “you know what I’m saying?”.

Help je mee dit artikel te verbeteren?

Weet jij een vertaling die ik nog niet had verzonnen, of heb je iets anders over dit artikel aan te merken? Ik hoor het heel graag! Laat het me hieronder weten, of stuur een mail naar info (a) hoezegjeinhetEngels.nl

Dit artikel is op 23-01-2022 bijgewerkt, omdat ik “We’re The Millers” aan het herkijken was (ik vind hem erg grappig) en bedacht dat dit stukje wel mooi bij dit artikel zou passen 😉 Toen zag ik ook dat ik wat te streng ben geweest met mijn inschatting van het Engelse woord “filler”, dus dat heb ik nu wat aangepast.

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Ik bespreek Nederlandse woorden die geen directe tegenhanger hebben in het Engels, en andere probleemgevallen. Ik bespreek bij lange na niet alle mogelijke vertalingen of contexten, en mijn meningen zijn de meningen van één mens. Wil je meer weten? Kijk dan bij de FAQ’s.

In bovenstaand artikel staat een link naar Bol.com. Als je via deze link iets koopt dan verdien ik daar een klein beetje geld mee. Voor jou kost het niets extra; het is precies even duur als dat je direct naar Bol.com was gesurfd.

Sunday Funday: nou nou, poe poe

Een Sunday Funday over het Nederlands deze keer. Lekker oud alweer, maar ik had hem nog in mijn favorieten staan dus nu ga ik jullie ermee verblijden 🙂

Sunday Funday

Deze site, hoezegjeinhetEngels.nl, bespreekt Nederlandse woorden die moeilijk naar het Engels te vertalen zijn, zoals hoeveelste en zweverig. Maar zondag is het tijd voor ontspanning en dan zet ik een grapje op mijn blog die met taal of cultuur te maken heeft. Want dat is leuk! 😉

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Heddwen heeft een dagje vrij

Normaal gesproken is het vandaag “Spotlight Saturday“, met een woord of uitdrukking uit de actualiteit. Om mezelf wat meer ademruimte te geven heb ik besloten dat de zaterdag niet altijd hóeft, alleen als er in de actualiteit iets uitspringt qua terminologie.

En dat is deze zaterdag niet het geval, want over corona heb ik, voor nu tenminste, wel weer even genoeg geschreven.

Mocht je toch iets te lezen willen: ik heb het artikel over “ervaringsdeskundige” gepimpt, en uit de oude doos kan ik “eieren voor je geld” aanraden. Toen maakte ik nog voor elk stukje een tekening!

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je “college” in het Engels?

Dit soort college heet in het Engels geen "college", het is een false friend — College
Bron: flickr.com/photos/liverpoolhls

Het is weer False Friend Friday en vandaag wil ik het hebben over een college zoals een professor die geeft op de universiteit.

Wat is het probleem?

In deze betekenis is ‘college’ een false friend met het Engelse ‘college’ dat een algemeen woord is in het Engels voor een hogeschool. De correcte vertaling voor als een docent een onderwijspresentatie geeft op een universiteit of HBO is ‘lecture‘.

Een soort tweedegraads false friend is het woord ‘college’ zoals het in Nederland gebruikt wordt voor middelbare scholen. Ik zat vroeger bijvoorbeeld op het Christiaan Huygens College. Dit gebruik zal een Engelstalige verwarren, omdat zij bij het woord ‘college’ eerder aan hoger onderwijs zullen denken, al zijn er ook privéscholen in de UK die ‘college’ heten, zoals Eton College. In dit geval zou ik het vertalen met ‘academy‘, dat is minder verwarrend.

False Friend Friday

Elke vrijdag is het op deze site “False Friend Friday”. Zelfs als je erg goed Engels spreekt, zijn valse vrienden goed om in de gaten te houden, want als je zo’n woord fout vertaalt, heb je het vaak zelf niet in de gaten terwijl je toehoorder zich achter de oren krabt. Vandaar dat ik er zoveel aandacht aan besteed!

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je “je handen ervan aftrekken” in het Engels?

Als je met een project bezig was, maar je ziet het nu helemaal de verkeerde kant opgaan, dan kun je ‘je handen ervan aftrekken’. Je trekt je medewerking in en wil er niets meer mee te maken hebben, vooral omdat je geen verantwoordelijkheid meer wil voor iets wat naar jouw mening de verkeerde kant opgaat. (Of je loopt weg omdat je een rotmens bent. Kan ook.)

Je kunt ook je handen van iemand aftrekken. Dan steun je die persoon niet meer.

Ik was aanvankelijk als architect bij dat gebouw betrokken, maar toen duidelijk werd dat de geldschieters zoveel invloed hadden heb ik mijn handen ervan afgetrokken.

Je bent mijn dochter, en ik houd van je, maar je luistert al jaren niet naar mijn advies en nu zit je dankzij je eigen domme fouten diep in de schulden. Van mij krijg je geen geld, ik trek mijn handen van je af.

Ik hoor dat jij je handen van ons project hebt afgetrokken. Mooi hoor, nu mag ik het zeker allemaal alleen oplossen.

Hoe vertaal je ‘handen van iets/ iemand aftrekken’ het beste naar het Engels?

In het Engels bestaat de vergelijkbare uitdrukking ‘to wash your hands of (your responsibilities)’. In het Engels ligt er wat meer de nadruk op het feit dat degene die wegloopt, doet alsof ze helemaal geen blaam betreft, waardoor het een wat negatiever effect heeft.

Je kunt ook kiezen voor ‘to walk/turn away from (your responsibilities)’ of ‘to abandon (your responsibilities)’.

De voorbeelden hierboven worden dan

I was the original architect involved in that building, but when it became clear that the donors had so much influence, I walked away/ I washed my hands of it.

I hear you’ve abandoned us/ you’ve washed your hands of us. Well, great, I guess that means I get to solve all the problems on my own.

Alanis Morissette maakt er trouwens ‘to wash your hands clean of this’ van. Dat ‘clean’ heeft ze denk ik toegevoegd om het wat mooier in het liedje te laten passen, het hoort niet standaard bij de uitdrukking.

Welke vertalingen vind ik niet zo goed

De mensen met een wat puberale inslag mogen nu gaan grinniken, maar ik wil het toch even benoemen: met aftrekken in seksuele zin, dus het bevredigen van een man met de hand, heeft deze uitdrukking niets te maken. Het Engels voor aftrekken in die zin is ’to jerk off’ (of een van de tientallen synoniemen).

Heb je een moeilijk te vertalen woord?

Is er een woord of uitdrukking waarvan je altijd denkt “hoe zeg ik dat nou in het Engels?” Laat het me dan weten! Dat kan gewoon hieronder in de comments of op mijn contactpagina.

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je ‘waterrat’ in het Engels?

Wat betekent ‘waterrat’?

Behalve een rat-achtig beest dat in en om het water leeft (officiële naam: woelrat) gebruiken we in het Nederlands de term ‘waterrat’ om te verwijzen naar iemand die heel goed kan zwemmen en er ook veel plezier aan heeft. Soms zie je het ook als verwijzing naar een zeer ervaren zeeman, maar eigenlijk klopt dat niet echt. Het gaat meer om zwemmen.

Hoe vertaal je ‘waterrat’ het beste naar het Engels?

Er is geen hele goede vertaling voor ‘waterrat’, dus je zult het meestal moeten doen met het supersaaie ‘someone who loves (the) water‘ of ‘someone who is in their element in the water‘.

Je kunt ook een grapje maken met ‘mermaid’ (of ‘merman’) of je kunt iets zeggen als ‘it’s a wonder you haven’t grown gills yet!’ (een wonder dat je nog geen kieuwen hebt), of gewoon ‘wow, you swim like a fish!’. Dat zijn geen gevestigde uitdrukkingen, maar wel voor iedereen begrijpelijk.

Een ervaren zeeman kun je trouwens ‘an old salt’ noemen, dat is zoals als ‘een oude rot’. Maar die kan niet per se goed zwemmen.

Over deze vertalingen heb ik wat te mekkeren:

In het Engels noem je iemand die heel erg van water houdt een ‘aquaphile‘. Aqua = water en phile is een toevoeging om aan te geven dat iemand op het eerste deel van het woord dol is. Er zijn erg veel van dit soort -phile woorden, bijvoorbeeld cinephile, iemand die dol is op films. Hier een lijst. Het vervelendste woord van deze soort is natuurlijk ‘pedophile’, waardoor je andere woorden op -phile misschien ook negatief vindt klinken, maar dat is voor een Engelstalige over het algemeen niet aan de orde.

Ik heb wel een ander probleem met ‘aquaphile’ en dat is dat het geen bekend woord is in het Engels. Een Engelstalige die veel van zijn of haar eigen taal weet zal de betekenis meteen snappen, maar een anderstalige of een wat minder geschoolde native speaker zal dit woord niet kennen, vrees ik.

Als Britse telg van een boekminnende familie ben ik meer gecharmeerd van de vertaling ‘water baby‘. Deze term komt van een klassiek boek uit 1863 over kinderen die onder water leven. Mijn moeder heeft hem nog aan me voorgelezen.

The Water Babies op Bol.com

Het boek is nu in de vergetelheid aan het raken, en het ‘baby’ van ‘water baby’ kan helaas tot verwarring leiden bij mensen die de term niet kennen, dus met pijn in mijn hart moet ik toegeven dat dit misschien ook geen hele goede vertaling is.

Ik zie online de letterlijke vertaling ‘water rat’. Kijk, mensen zullen dan wel begrijpen wat je bedoelt, denk ik, maar het is geen vaste term in het Engels, en als je iemand in het Engels een ‘rat’ noemt dan bedoel je, net als in het Nederlands, dat die persoon listig en achterbaks is. Ik zou het dus niet doen! (Daarmee is ‘waterrat’ ook een false friend.)

Oh, nog eentje die niet zo goed werkt. In het Engels hebben we de uitdrukking ’to take to something like a duck to water’ maar dan heb je het niet letterlijk over het water, maar gewoon over een bezigheid waar die persoon heel goed in blijkt te zijn. ‘I wasn’t sure if John would like tapdancing, but he took to it like a duck to water!‘

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Tips&Tricks Tuesday – minitip: uitspraak van ‘idea’

Hier had vandaag eigenlijk een artikel moeten staan over het liggende streepje voor mijn serie over leestekens, maar jongens, dat liggende streepje is echt een hoofdbreker! Die komt dus volgende week.

Dus een minitip:

Nederlanders spreken het woord ‘idea’ vaak uit als ‘ID’ (= identiteitsbewijs). Nu ben ik minder streng als het op uitspraak aankomt dan veel andere docenten Engels, ik ben namelijk van mening dat Engelstaligen vaak prima begrijpen wat je bedoelt, óók als je het een tikkeltje anders uitspreekt.

Maar in dit geval bouw je vaak een zin als ‘I have no ID’ of ‘Do you have an ID?’ en die zinnen passen prima voor ‘idea’ én voor ‘ID’ waardoor het voor een toehoorder best verwarrend kan zijn.

‘Idea’ heeft drie lettergrepen. De laatste twee worden snel achter elkaar uitgesproken, maar ze zijn er echt. Op zijn Nederlands uitgeschreven: ai-die-ja.

Mijn tip: als docent heb ik gemerkt dat het helpt als Nederlanders er een ‘r’ achter denken, dus *idear*. Als je dat dan op zijn Brits Engels uitspreekt (dus zonder de ‘r’ daadwerkelijk te zeggen) dan heb je vaak de juiste uitspraak te pakken.

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe noem je verschillende soorten ramen in het Engels?

Ik kwam online het volgende fijne plaatje tegen en dacht, kijk, dat is handig. Zelf hebben we thuis draaikiepramen (die dus kunnen draaien en kiepen) en dat is dus in het Engels een ‘tilt-and-turn window‘. (Streepjes hoeven niet per se, mag je zelf weten.) Goed om te weten!

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Sunday Funday: mastering the word “ass”

Deze was drie jaar geleden populair op social media dus misschien ken je hem al, maar hij is geweldig dus hier is hij nog een keer:

Finse komiek Ismo bespreekt de finesses van het woord “ass” in Amerikaans Engels. Als Britse kende ik sommige van deze taaltips ook niet!

Een overzicht van de “taaltips” die voorbijkomen:

Tip 1: The correct answer to “What’s up?” is “What’s up?”

Als Britse vind ik dit verdacht veel lijken op het ouderwetse “How do you do?” (waarop het antwoord luidt “How do you do?”) die tot mijn irritatie soms nog steeds in Engelse lesboeken staat ook al zegt in Engeland echt niemand dat meer. Wat is dat toch dat Engelstaligen schijnbaar behoefte hebben aan zo’n niets-betekenende vraag? Voor mij als zuid-Engelse is het “How are you?” “Fine, how are you?”. (Ook nietszeggend, want het is niet de bedoeling dat je naar waarheid antwoord geeft!) Ik zou in Amerika ook moeite hebben met het idee dat je op “What’s up?” geen antwoord moet geven.

Tip 2: “Can I help you?” actually means “Go away.”

Deze mag je met een korreltje zout nemen, een winkelbediende meent het natuurlijk gewoon als ze “can I help you?” zeggen. Maar als je aan het wandelen bent, en je komt per ongeluk op privégrond terecht, en de bewoner komt naar buiten en zegt “Can I help you?” nou, inderdaad, dan is dat niet bijzonder vriendelijk bedoeld!

Tip 3: You can add “ass” to anything to make it sound cooler, but beware, you might change the meaning!

Ass-woord	Betekenis
lazy ass (move your lazy ass)	lui
long ass (a long ass flight)	lang
a grown-ass man	een volwassen man
bad ass	stoer
dumb ass	dom
move your ass	ga uit de weg
fast, my ass	echt niet snel (in het Nederlands kun je ook zeggen: “snel? M’n reet.”)
you are an ass	jij bent een eikel
that is half-assed work	dat is halfslachtig werk
he is a piece of ass (let op: dit wordt door de meeste Engelstaligen als ongepast en respectloos ervaren)	hij is een lekker ding

Sunday Funday

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je ‘versoepelen’ in het Engels?

Ik kreeg op mijn contactpagina van Mark de vraag voor een pakkende vertaling van ‘versoepelingen’ in de context van coronamaatregelen. Als de regering bepaalde maatregelen opheft, of maatregelen minder streng maakt, dan zijn ze aan het ‘versoepelen’. Maar hoe zeg je dat in het Engels?

Hoe vertaal je ‘versoepelen’ het beste naar het Engels?

Mark geeft meteen de beste vertaling zelf al, de Engelse media heeft het vrijwel steevast over ‘to ease restrictions‘. Waar je in het Nederlands kunt spreken van ‘versoepelen’ zonder precies te benoemen wát je versoepelt, kan dat in het Engels niet.

In het Nederlands kun je het hebben over ‘versoepeling’ (zelfstandig naamwoord) en ‘versoepelen’ (werkwoord). Het Engels gebruikt veel liever het werkwoord. Je kunt wel iets zeggen als ‘the easing of restrictions‘, maar dat staat een beetje raar en is meestal niet nodig.

Ook de woordenboekvertaling van ‘versoepelen’, ‘to relax‘, dient in het Engels altijd samen te gaan met hetgene dat je versoepelt. ‘Hospitals relax Covid rules‘ staat er bijvoorbeeld boven dit stuk in The Guardian.

Mark noemt ook nog ‘to lift certain restrictions‘, dat bepaalde maatregelen worden opgeheven (maar andere niet). Kan natuurlijk ook.

Buiten corona kan ‘versoepelen’ ook verwijzen naar het makkelijker maken van dingen. ‘We gaan de aanvraagprocedure versoepelen’, bijvoorbeeld. Dat kun je vertalen met ‘to facilitate‘ of gewoon ‘to make something simpler and easier‘.

Als je bv gewrichtsbanden versoepelt dan kun je iets zeggen als ‘to loosen‘ of ‘to soften‘, ‘to make flexible‘. (Deze vertalingen zou je ook kunnen gebruiken bij ‘restrictions’, men zal het begrijpen, maar een native speaker zou het niet zo snel zeggen.)

Welke vertalingen vind ik niet zo goed?

In een online woordenboek lees ik ’to bend the rules’, maar dat betekent net iets anders. Als je een regel versoepelt, dan verander je die regel naar een minder strenge regel, en die nieuwe regel geldt dus voortaan voor iedereen. Maar ’to bend a rule’ betekent dat de regel blijft staan, maar dat je hem in dit ene geval niet (helemaal) toepast.

Bedankt aan de vragensteller!

Dit artikel werd geschreven n.a.v. een vraag van Mark, bedankt! Heb je zelf een woord of uitdrukking waarvan je denkt ‘Hoe zeg ik dat eigenlijk in het Engels?’ Laat het me dan weten op mijn contactpagina.

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.