In het Nederlands zeggen we dat iemand leeft als God in Frankrijk als hij of zij het soort leven heeft waar anderen van dromen. Onbezorgd en genietend van lekker eten, een mooi huis etc. In het Engels kun je dat niet vertalen met *living like a God in France*, dat kennen ze niet. Hoe zeg je het dan wel in het Engels? Daar zijn meerdere opties voor.
to be living the good life
to be living a life of luxury
to be living the life of Riley (komt waarschijnlijk van een liedje)
to be living high on the hog (US Engels; letterlijke betekenis: je kunt de hogere, en dus de betere, stukken vlees van het varken betalen)
to live like pigs in clover
to be sitting pretty(= in een goede situatie zitten)
to have it good
Maar ik moet Frankrijk erin houden, wat nu?
Ik heb jarenlang toeristische teksten vertaald, dus ik ben erg bekend met de hobby van marketingtekstschrijvers om deze uitdrukking te gebruiken als het letterlijk over Frankrijk gaat. Ik kan het ze niet kwalijk nemen, want hoe goed is de uitdrukking “leven als God in Frankrijk” wel niet voor ons beeld van Frankrijk?
“to feel like you are living in paradise” is in de context van vakantie misschien een mooie.
“living the good life in France” is wat saai, maar vaak wel een prima oplossing. (Let op, de Engelse uitdrukking is “living the good life”, dat “in France” kun je eraan toevoegen, maar net zo goed “in Spain” of “in Amsterdam”)
Je kunt ook een grapje maken met een Franse uitdrukking die ook voor Engelstaligen bekend is:
“So good it will make you say ‘ooh la la’!”
“Vive la France!”
Deze vertalingen liever niet
Zoals hierboven besproken is de letterlijke vertaling *live like a God in France* betekenisloos in het Engels. Duitsers zeggen het ook, dus die snappen het, maar verder niemand.
Ook andere variaties van “to live like a God” vind ik niet kloppen. Een Engelstalige heeft bij “to live like a God” sterk een idee van iemand die macht heeft over andere mensen, en dat zit er bij onze God in Frankrijk helemaal niet bij in.
Is er een woord of uitdrukking waarvoor je geen goede Engelse vertaling kunt vinden? Laat het me weten op mijn contactpagina, en ik probeer zo snel mogelijk te reageren.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Hoera, weer een vraag via mijn contactformulier! (Ik krijg zo zelden vragen, waarom is dat toch?) Deze vragensteller was op zoek naar een Engelse vertaling voor “aan de weg timmeren”. “Ik hoop zo dat er iets kekkers is dan een constructie met ’to pursue’!” zei ze erbij. Ik heb mijn best gedaan, en ik heb heel veel vertaalmogelijkheden gevonden. Een vertaling die precies hetzelfde betekent, bestaat echter niet.
Het is weer zo’n geval waar je eerst moet bedenken wat je precies wilt zeggen. “Aan de weg timmeren” kan namelijk vanalles betekenen, en het Engels heeft niet één term die al die betekenissen omvat. Dus bedenk eerst waar je het over hebt. Promoten, netwerken, lobbyen, aandacht vragen, hard werken, carrière maken? Als je dat eenmaal weet, is de vertaling makkelijk.
Betekenis 1: werken om aandacht te krijgen
Ken je die nieuwe zanger nog niet? Hij timmert hard aan de weg!
Have you not heard of that new singer? He’s working hard to promote himself!
He’s doing lots of publicity!
He’s working hard to put himself on the map!
He’s working hard, pursuing his dreams!
He’s putting a lot of effort into building his career!
He’s really making a name for himself!
He’s doing everything in his power to attract attention! (komt in dit geval negatief over, alsof hij ook stomme dingen doet)
Zo, je eerste boek is een feit. En nu: aan de weg timmeren!
Right, your first book has been published. Now go out there and make some noise!
Now it’s time to promote it!
Now it’s time for networking!
Now it’s time for marketing!
Now it’s time to generate publicity!
Meer aan de weg timmeren
Ik moet meer aan de weg timmeren om mijn website onder de aandacht te brengen.
I need to do more to promote my website.
I need to work harder to promote my website.
I need to go all out to promote my website.
I need to try harder to get my website in the spotlight.
I need to redouble my efforts to promote my website.
Die politieke partij moet meer aan de weg timmeren.
Let op, onderstaande vertaalmogelijkheden betekenen allemaal iets heel anders:
That political party needs to roll out more promotional activities. (= meer reclame voor zichzelf maken)
That political party needs to strengthen its agenda.(= meer aandacht vragen voor hun onderwerpen)
That political party needs to do more lobbying.(= lobbyen)
That political party needs to pound the pavement more. (dan ga je letterlijk de straat op, in dit geval dus bij mensen aanbellen; zie hieronder)
Niet aan de weg timmeren
Die organisatie timmert niet zo hard aan de weg, maar is toch de moeite waard.
That organisation keeps a lowprofile, but is still worth a look.
That organisation doesn’tput itself in the spotlight, but is still worth a look.
Aan de weg blijven timmeren
Die politieke partij moet aan de weg blijven timmeren.
That political party needs to keep reminding people of what it stands for.
Betekenis 2: bezig zijn, ervaring hebben, carrière maken
“Aan de weg timmeren” wordt ook wel gebruikt om aan te geven dat iemand ervaring heeft, een bepaalde functie al langer verricht, op een positieve manier. Hieronder enkele mogelijke Engelse vertalingen voor die betekenis.
Beginnende leerkrachten kunnen advies vragen aan leerkrachten die al langer aan de weg timmeren.
Junior teachers can ask the advice of teachers who have more experience.
… of teachers who have been teaching many years.
… of teachers with a long-spanning career.
… of colleagues who have been in the field longer.
Wij zijn de juiste keuze want we timmeren al langer aan de weg in de biomechanica.
We’re the right choice because we are an established biomechanics company.
We’re the right choice because we have extensive biomechanics experience.
We’re the right choice because we have long-standing experience in the biomechanics business.
We’re the right choice because we have been in the biomechanics business for a long time.
Met deze online training kun je aan de weg blijven timmeren als webdesigner.
This online course will allow you to make progress as a webdesigner.
This online course will allow you to build your career as a webdesigner.
This online course will allow you to continue on your path of growth as a webdesigner.
Ik heb een vertaling nodig met een weg of een hamer erin
Soms heb je als vertaler een vertaling nodig waar die weg nog inzit, of dat hameren, bijvoorbeeld omdat er een woordgrapje wordt gemaakt. Dan heb je twee opties, maar die zijn als vertaling eigenlijk niet zo goed, want ze betekenen wat anders.
Ik ben Brits en kende dit idioom nog niet, maar zou hem in context wel begrijpen. (Een Amerikaan zal “pavement” hier opvatten als “wegdek”, terwijl een Brit het op zal vatten als “stoep”. Voor de betekenis maakt dat in dit geval niet uit.)
De andere optie is “making inroads” (= terrein winnen, effect hebben).
Dutch companies are making inroads into the American market.
Wederom: niet hetzelfde, misschien wel een optie als je het idee van een weg wilt behouden.
Deze vertalingen vind ik niet zo goed
“Follow your own course” zag ik in een online woordenboek, maar dit betekent “je eigen koers varen” en is echt iets anders. Andere vertalingen die ik niet goed vind: “to want attention” en natuurlijk de letterlijke vertalingen “working on the road” of (nog erger) *hammering on the road*. Betekenisloos in het Engels.
Wat betekent “aan de weg timmeren”?
Volgens woorden.org “veel activiteiten ontplooien en daarmee naar buiten treden om verandering en vernieuwing te bewerkstelligen”, Onder Woorden zegt “je voor iedereen zichtbaar inspannen, vooral om aandacht te trekken”
Volgens Ensie is de betekenis “belangrijk of baanbrekend werk verrichten”, dat is dan meer die tweede betekenis hierboven.
Help je mee dit artikel te verbeteren?
Ik ben ook maar een mens, en soms heb ik iets mis. Weet jij een vertaling die ik nog niet had verzonnen, of heb je iets anders over dit artikel aan te merken? Ik hoor het heel graag! Laat het me hieronder weten, of stuur een mail naar info (a) hoezegjeinhetEngels.nl. Ik pas zo nodig mijn artikel aan, zodat bezoekers aan mijn site altijd de best mogelijke informatie krijgen!
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Nu dat het WK weer begonnen is staat het Engels van Louis van Gaal weer in de spotlights. De misser van afgelopen weekend, *we come an end*, heb ik gisteren besproken. Maar dé klassieker van Van Gaal is natuurlijk: *that is a different cook*. Van Gaal wil daarmee uitdrukken: dat is andere koek, maar zegt in plaats daarvan dat het een andere kok is. Maar hoe vertaal je “andere koek” dan wél naar het Engels?
Betekenis 1: de andere koek is indrukwekkend
In het Nederlands gebruiken we “zo, dát is andere koek” vaak als de situatie indrukwekkend is. De andere koek is héél moeilijk of héél bijzonder of héél mooi of héél gevaarlijk enzovoort.
In dit geval vind ik de beste vertaling “that’s a (whole) different ball game” het mooist. Deze klinkt mij wat Amerikaans in de oren, maar hij wordt overal goed begrepen. Had Van Gaal deze gebruikt, dan was het meteen ook een woordgrapje geweest, want voetbal is letterlijk “a ball game”. Ha, ha, ha. 😉
Dan hebben we ook het Brits klinkende, maar toch internationale, “that’s a different kettle of fish“. Klinkt leuk, want zo Engels, en wordt daarom vaak ingezet als vertaling. Te vaak, naar mijn mening, want die “kettle of fish” verwijst naar een situatie die moeilijk op te lossen is. Gaat je andere koek over iets anders dan een situatie, een activiteit bijvoorbeeld, dan is dit geen goede vertaling. (“A different kettle of plaice”(= een soort vis, namelijk schol) zie je ook weleens, maar die is veel onbekender, ik zou het niet doen.)
Betekenis 2: de andere koek is gewoon anders
Je kunt “andere koek” ook inzetten om aan te duiden dat iets gewoon anders is. Niet op een indrukwekkende manier, maar gewoon, anders. Dan kun je als vertaling “that’s a different story” gebruiken. Komt overeen met ons “dat is een ander verhaal”. Wil je wat sterker aanduiden dat het echt héél anders is, dan is “that’s another thing altogether” misschien beter.
Deze vertalingen zijn niet goed
Daar gaan we weer: vertalers gebruiken vertalingen omdat ze iets van “koek” erin hebben, terwijl die iets anders betekenen. (Ter verdediging van die vertalers: bij ondertiteling kan het zijn dat er iets van een koek in beeld is, en dan moet je natuurlijk wel. Weer een reden dat online woordenboeken zo slecht zijn.)
that’s the way the cookie crumbles = dat is nu eenmaal hoe het gaat
that takes the cake = dat is heel stom
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Niet echt het soort uitdrukking dat ik normaalgesproken behandel, maar onderstaand kaartje kwam lang op mijn social media en toen dacht ik, laat ik daar eens iets mee doen. Op het kaartje wordt de Engelse spreuk “zero f*cks given” naar het Nederlands “vertaald” met *it can oxidize on my ass* – het kan me aan mijn reet roesten.
Nu is “zero f*cks given” een internetspreuk, en niet iets dat de meeste Engelstaligen echt zouden zeggen. (Al zal de jonge TikTok generatie het waarschijnlijk wel in hun taalgebruik hebben opgenomen.) Bovendien betekent het net iets anders, want het gaat meestal om mensen in een filmpje, plaatje, of verhaal, die het niet kan schelen wat de buitenwereld van hen denkt. (“Look at that guy in that picture, eating alone in a restaurant. Zero fucks given.”)
Maar toch, ik dacht laat ik even een rijtje geven van Engelse uitdrukkingen die uitdrukken dat iets je niet kan schelen, die wél echt gebruikt worden.
Je mag ook zelf iets origineels voor X invullen, men zal het begrijpen omdat de vorm zo bekend is. Bijvoorbeeld “I don’t give a stroopwafel“, “I don’t give a flying Dutchman”. Wordt prima begrepen.
Verder hebben we
“what do I care?“
“I couldn’t care less“
“it doesn’t make a difference“
Het zal me aan mijn reet roesten wat hij ervan vindt.
Het kan me niet schelen wat hij ervan vindt.
Het zal me een worst wezen wat hij ervan vindt.
I don’t give a … what he thinks about it.
Who gives a … what he thinks about it.
I couldn’t care less what he thinks.
It doesn’t make a damn bit of difference to me what he thinks.
I don’t care what he thinks.
Die schulden kunnen me aan mijn reet roesten.
I don’t give a ... about those debts. (etcetera, zie hierboven)
Screw those debts.
F*ck those debts.
“I could care less” of “I couldn’t care less”
Een van de manieren om te zeggen dat het je niets kan schelen is dus “I couldn’t care less“. (= het kan me niet minder schelen dan dit, want ik ben al bij het absolute minimum, namelijk 0) Dit is wat ze in de UK en de meeste Engelstalige gebieden zeggen.
Voor Nederlandstaligen raad ik de term “I couldn’t care less” aan omdat die overal goed begrepen wordt, óók in Amerika, en niemand boos maakt.
Deze vertalingen vind ik niet zo goed
“You can shove it up your ass” is een gevalletje van “de vertaler wil graag die kont erin houden”. Maar deze uitdrukking betekent natuurlijk “steek het in je reet”. In andere woorden, “je kunt er de pot mee op” of “donder op”. Dat is niet hetzelfde als “het kan me niets schelen” en dus geen goede vertaling.
Daarbij is er gewoon een mooie vertaling waar een kont in voorkomt, namelijk: “I don’t give a rat’s arse” (UK, US: ass). Net als de X in “I don’t give a X“, kun je voor die rat ook andere dieren invullen. Zo zag ik online “I couldn’t care a yak’s arse” – geen bestaande uitdrukking, wel mooi gevonden.
Als het om een mens gaat die je niets kan schelen kun je ook nog zeggen “that guy can crawl up his own arse” (UK, US: ass).
Genoeg opties om er een achterwerk in te houden, dus!
Ben ik er eentje vergeten?
Er zijn zoveel manieren om in het Engels uit te drukken dat het je allemaal niet uitmaakt, ik ben er vast wat vergeten. Laat het me weten in de comments!
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
“Bij de neus nemen” hoort thuis in het rijtje “spreekwoorden die klinken alsof ze best Engels zouden kunnen zijn”. *To grab by the nose* klinkt best plausibel. Maar helaas, zo zeggen we het niet in het Engels. Het is zelfs zo dat we in het Engels geen idioom hebben die precies hetzelfde betekent, al komen “to take someone for a ride” en “to pull someone’s leg” wel aardig in de buurt. Hieronder de vertaalopties op een rijtje.
Er zijn nogal veel manieren om in het Engels “voor de gek houden” te zeggen, en voor een niet-native speaker is het moeilijk te uitelkaar te houden. Ik heb hieronder een poging gedaan om ze op volgorde te zetten van “onschuldig” naar “echt vervelend als het je overkomt”. Maar het is lastig, want de context maakt ook weer uit…
to pull someone’s leg (= voor de gek houden als grapje)
to prank (= grapje met iemand uithalen) (US Engels)
to mislead (=liegen, om de tuin leiden)
to deceive (= bedriegen)
to cheat (=bedriegen)
to fool (=bedriegen, de ander voelt zich daarna dom)
to dupe (=bedriegen, de ander voelt zich daarna dom) (US Engels)
to take someone for a ride (= voor de gek houden)
to trick (=misleiden, voor de gek houden)
to pull a fast one (= misleiden, voor de gek houden, oplichten)
to mess someone about (=met iemand sollen, iemand het leven zuur maken)
to con (= oplichten)
Deze vertalingen vind ik niet goed
Ik zag ergens “to take the mickey”. Dit betekent dat je iemand plaagt, pest, de draak met iemand steekt. Meestal door diegene t.o.v. anderen te kleineren. Ik vind het geen goede vertaling. Bovendien is het erg Brits en zal het door veel Engelstaligen niet goed begrepen worden.
En verder is dit een voorbeeld van een uitdrukking die vaak misgaat omdat vertalers er zo graag die “neus” in willen houden. Als je een gezegde hebt met een bepaald voorwerp, of in dit geval een lichaamsdeel, dan kiezen vertalers vaak voor een Engels spreekwoord met datzelfde voorwerp, ook al betekent het heel iets anders. Ik zag het al eens bij “met de paplepel ingieten” en “met een sisser aflopen“. (Ik heb er een enorme hekel aan.)
Ik zie in online woordenboeken de vertaling “to lead by the nose”. Dit betekent dat je de volledige controle hebt over iemand. Vaak gaat het over “to let someone lead you by the nose”, dus dat je toelaat dat een ander jou domineert.
“He always lets his mother lead him by the nose“
“I’m tired of you leading me by the nose!“
De andere verkeerde neusgerelateerde vertaling die ik zie is “to put someone’s nose out of joint”. Dit betekent dat je iemand per ongeluk of expres beledigt of kwetst, en is dus niet hetzelfde.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Sarah Chai, Pexels (er wordt niet echt bij de neus “genomen” op dit plaatje, maar ik vond het ZO SCHATTIG OMG. Ik ben moeder van twee kleine kinderen, sue me.)
“Kleur bekennen” is zo’n uitdrukking die in het Nederlands niet helemaal eenduidig gebruikt wordt, waardoor de vertaling naar het Engels ook lastig is. Hieronder de betekenissen die de term in het Nederlands kan hebben, en de bijbehorende mogelijke Engelse vertalingen.
Betekenis 1: (politieke) mening publiek maken
Dit thema speelt al een tijdje in de maatschappij en onze vereniging moet nu kleur bekennen.
This subject has been a societal issue for a while, and it is time for our club to take sides.
(…) to state our position in clear terms.
(…) to commit to a position.
(…) to nail our colours to the mast.(=je maakt je positie bekend, én bent bereid er tot de laatste snik voor te vechten)
(…) to show our true colours. (=onze ware aard te laten zien)
Als je de politiek in wil, moet je wel bereid zijn kleur te bekennen.
If you want to work in politics, you have to have courage in your convictions.
(…) you have to be willing to take sides.
(…) you have to be willing to state your position in clear terms.
Betekenis 2: een geheim (standpunt) prijsgeven
Ik heb het jarenlang geheim gehouden, maar nu moet ik kleur bekennen.
I’ve kept it secret for years, but now I have to come clean.
(…) now I have to admit the truth.
(…) now I have to confess the truth.
(…) now I have to lay my cards on the table.
(…) now I have to show my hand.
Betekenis 3: je ware identiteit laten zien
Vanbinnen ben je een feestbeest, en vanavond is het tijd om kleur te bekennen!
You’re a party animal on the inside, and tonight is the night to show your true colours!
(…) to show them what you are made of!
Betekenis 4: gebruik als grapje want het verhaal gaat over kleur
Ik heb bijna het gevoel dat “kleur bekennen” vaker wordt gebruikt als grapje dan in de “echte” betekenis. In dat geval heb je als vertaler een Engels idioom nodig dat over kleur gaat, en dat zo goed mogelijk in de context past. Hieronder een paar opties. Ik heb ze niet dikgedrukt omdat het geen echte vertalingen zijn.
Het is tijd om kleur te bekennen: welke haarkleur kies jij deze zomer?
It’s time to show your true colours…
Time to lend colour to your life …
Colour yourself happy and …
You’ll pass with flying colours if you…
Let op met uitdrukkingen met “colours”
Vertalers kiezen vaak als vertaling een Engelse uitdrukking waar ook qua letterlijke betekenis iets vergelijkbaars aan is, en in dit geval zijn er voor “kleur bekennen” twee Engelse uitdrukkingen die in de buurt komen en ook met kleur te maken hebben: “nail one’s colours to the mast” en “show one’s true colours”.
“To nail one’s colours to the mast” (ook wel “to pin”) is in dit geval een goede vertaling, al kleeft er wel een extra betekenis aan vast: schepen gaven zichzelf vroeger over door de vlag te strijken. Nagelde ze hun vlag aan de mast vast, dan betekende dat dat ze bereid waren te vechten tot de laatste snik. Die laatste snik, die zit niet in het Nederlandse “kleur bekennen”. Ook ben ik een beetje bang dat niet-native Engelsen deze uitdrukking niet zullen kennen of begrijpen.
“To show one’s true colours” betekent “je ware aard laten zien” en is vaak negatief in betekenis. “I thought I loved her, but then she showed her true colours and now I know how manipulative she is.” Soms een bruikbare vertaling, maar vaak ook niet.
(Overigens, als je Amerikaans Engels gebruikt, schrijf je “colors”. Maar dat wist je waarschijnlijk al!)
Eigenlijk heeft het met kaarten te maken
“Kleur bekennen” komt eigenlijk van het spelen met kaarten, het gaat erom dat je in een kaartspel gedwongen wordt te laten zien welke kleur kaarten je in je hand hebt, Qua historische betekenis zijn de vertalingen “to show your hand” en “to lay your cards on the table” eigenlijk het mooist, want die hebben dezelfde betekenis: laten zien welke kaarten je in je hand hebt. Maar voor het huidige gebruik van “kleur bekennen” zijn ze niet altijd de juiste keuze. Toch leuk om te weten!
Bedankt aan de vragensteller!
Deze vraag is gesteld via Ko-Fi, door een vragensteller die ook nog eens een kopje koffie voor me heeft betaald. Kijk, dat zien we natuurlijk graag 😉 Maar voor de arme sloebers onder ons: vragen stellen kan ook gewoon via het contactformulier!
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Je hersens kraken (of laten kraken) betekent dat je hersenen hard moeten werken, zo hard dat je ze “kunt horen kraken” (niet echt, hoor). *to hear your brain crackle* of (nog leuker) *to crack your brain* is geen goede Engelse vertaling, maar hoe vertaal je deze leuke Nederlandse uitdrukking dan wel naar het Engels?
Hij is zo dom. Ik hoorde zijn hersens kraken tijdens dat proefwerk!
He’s so stupid. I could see his wheels turning during that test.
He’s so stupid. I could tell that test made his brain hurt.
(…) that test almost fried his brain.
He’s so stupid. I could hear the gears grinding in his brain during that test. (let op: dit is geen bestaande uitdrukking, zal wel goed begrepen worden)
Ik kraak mijn hersens al de hele dag over dat probleem, maar ik heb nog steeds geen oplossing.
I’ve been racking my brain all day to try to come up with a solution, but I still haven’t found one.
I’ve been thinking long and hard all day (…)
I’ve been puzzling over this problem all day (…)
I’ve been trying to wrap my head around this problem all day (…) (= je probeert het te begrijpen)
I’ve been busting my head on this problem all day (…) (US Engels. geen officiële uitdrukking, zal wel goed begrepen worden)
Deze escape room zal je hersens doen kraken.
This escape room will get your neurons firing. (=geen officiële uitdrukking, zal wel goed begrepen worden)
This escape room will challenge your brain.
This escape room will flex your brain muscles.
This escape room requires full brain power.
Be sure to have your thinking cap on when you enter this escape room!
Sophie’s hersenen kraakten terwijl ze de nieuwe informatie probeerde te verwerken.
Sophie’s brain struggled to process the new information.
Sophie’s mind was racing as she struggled to process the new information.
Welke vertalingen vind ik niet goed?
Het is zo’n uitdrukking die in Engelse vertalingen vaak misgaat, omdat vertalers Engels die het Nederlands als tweede taal spreken hem verkeerd interpreteren. Daardoor staat er ook veel onzin in online woorden “make your brain crackle”, bijvoorbeeld.
In het Engels kun je ook wel het woord “crackle” of “crack” gebruiken in samenhang met de hersenen, maar dan gaat het om gezondheidsproblemen. Een krakend geluid in de hals of oren waar iemand zich zorgen om maakt, bijvoorbeeld, of het statische geluid van een hersenscan.
*Cracking my brain* is ook zeker geen goed Engels. Misschien denk je dat het als goed Engels klinkt, maar dat komt omdat het lijkt op “racking my brain” (alternatieve spelling: “wracking my brain”).
En als je dacht dat dat erg was, dan presenteer ik de volgende machinevertaling die ik in 2020 kreeg voorgeschoteld:
Erg he?
Heb je een moeilijk te vertalen woord?
Is er een woord of uitdrukking waarvoor je geen goede Engelse vertaling kunt vinden? Laat het me weten op mijn contactpagina, en ik probeer zo snel mogelijk te reageren.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
In S10s eurovisieliedje “De Diepte” gebruikt ze de uitdrukking “Ik zie geen hand voor ogen”. Hoe vertaal je dat naar het Engels?
De Engelse vertaling is in de meeste gevallen “I can’t see a thing“. Dit is namelijk wat Engelstaligen gefrustreerd uitroepen als ze geen hand voor ogen kunnen zien. Als de situatie ernaar is zal een Engelstalige hier zeker nog wat kleur aan geven, “I can’t see a bloody thing” zou ik bijvoorbeeld als Britse zeggen. Een Amerikaan zou “I can’t see a damn thing” zeggen. (Zie ook mijn stukje over schelden in het Engels.)
Soms werkt die vertaling niet, dan moet je het anders oplossen. In het liedje van S10 werd dat het simpele maar doeltreffende “I can’t see where I’m going“.
Als je je bril kwijt bent dan zeg je in het Engels “I’m blind as a bat without my glasses.”
“There’s no visibility” is een formele vertaling.
Wordt de uitdrukking wat minder sterk bedoeld, dus dat je echt wil aangeven dat je niet verder kunt kijken dan een meter of wat, dan kom je uit bij zinnen als “I couldn’t see further than an arm’s length” of “we can’t see further than a few feet ahead“, “they can’t see more than three feet ahead“. Dat is wat houterig, maar wel goed Engels.
Welke onzinvertalingen zijn er?
Het liedje is mooi, en doet het ook goed bij de “bookmakers”, dus gaan anderstaligen op zoek naar de betekenis van de tekst. En wat doen websitemakers die graag hogere bezoekersaantallen willen dan? Die plempen een machinevertaling van het liedje op hun site, of laten vrijwilligers vertalen. En dan krijg je dus dit soort onzin. Aargh!
Oh yes, that would always be like that so (Bron: lyricstranslate.com, versie 4 is overigens wel heel goed)
Ik heb uiteindelijk gelukkig wel een hele mooie vertaling gevonden voor de hele tekst, daarover heb ik woensdag een stuk geschreven.
Het moge duidelijk zijn dat “I don’t see a hand in front of my eyes” voor Engelstaligen betekenisloos is, en heel raar, ook. Ook vertalingen als “when I stretched out my arm I couldn’t see my hand” vind ik houterig en onnodig, er zijn hierboven betere oplossingen.
Wat betekent “geen hand voor ogen zien”?
Als je geen hand voor ogen ziet, dan zie je zelfs je eigen hand niet als je hem direct voor je ogen houdt. Dit hoeft misschien niet 100% letterlijk waar te zijn, maar wel bijna. Je zicht is echt behoorlijk slecht als je deze uitdrukking gebruikt. Je gebruikt hem dus als het heel donker is, als je je bril kwijt bent, als het mistig is, sneeuwt, of (zoals S10 hierboven) als het heel erg regent.
Toen mijn ruitenwissers kapot gingen, ben ik maar langs de weg gaan staan. Ik zag geen hand meer voor ogen, doodeng!
Spotlight Saturday
Elke zaterdag is het op deze site Spotlight Saturday. Ik bespreek dan een woord of uitdrukking uit de actualiteit. Zie je een Nederlandse term voorbijkomen in het nieuws dat goed op deze site zou passen? Laat het me weten op mijn contactpagina!
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Hoe zou dat aflopen? Met een knal, of met een sisser?
Utrecht in het nieuws! De Utrechtse politie postte op zijn Instagram over een vier-jarig jongetje dat er in zijn uppie met de autosleutels op uit ging om een stukje te rijden en het nieuws werd opgepikt door de nationale én internationale media.
Het verhaal “liep met een sisser af”, in andere woorden, er is niets ergs gebeurd, maar dat had wél gekund. Ik zag dat de Engelstalige media dit vertaald hadden met “with a sizzle”, wat ik geen goede vertaling vond, maar toen ik in deze Nederlandse uitdrukking dook, bleek dat het een bijzonder lastig te vertalen geval te zijn!
Vlaams versus Nederlands
Het blijkt dat mijn uitleg hierboven van “met een sisser aflopen” een Nederlandse uitleg is. In Nederland betekent “met een sisser aflopen” dat iets geen ernstige gevolgen heeft terwijl dat wel had gekund. In België betekent “met een sisser aflopen” dat iets op een teleurstelling of een mislukking uitloopt.
Nederlanders zeggen blijkbaar: “Oh jee, vuurwerk in huis! Dat had naar kunnen knallen, gelukkig was het uiteindelijk maar een sisser”
Terwijl Belgen zeggen “Hee, kijk, vuurwerk, wat leuk! (2 minuten later) Oh, ik had gehoopt op mooie knallen, maar het was maar een sisser, wat een teleurstelling.” (Dit heb ik zelf bedacht, maar het lijkt me zo.)
Hoe vertaal je “met een sisser aflopen” voor Nederlanders het beste naar het Engels?
Er is geen leuke Engelse uitdrukking die hetzelfde betekent. Ik pleit daarom voor een saaie vertaling in de trant van “he was lucky, it could have been much worse.” of “it could have ended in tears, but it didn’t“.
In het verhaal van het jongetje hierboven hadden ze ook kunnen kiezen voor “all’s well that ends well” (=eind goed, al goed).
In bepaalde contexten is “to blow over” een goede vertaling – een situatie leek vervelend te worden, maar gelukkig is men het kort daarop weer vergeten.
“To get off lightly” betekent dat je een zware straf had kunnen krijgen, maar dat de straf uiteindelijk wel meevalt. In sommige contexten dus ook een mogelijke vertaling.
Maar goed, je zult het met me eens zijn dat alle mogelijke vertalingen niet echt het sjeu hebben van het origineel, en/of erg beperkt inzetbaar zijn. Ik ben met geen enkele vertaling echt tevreden, en zet daarom deze uitdrukking in mijn categorie “vrijwel onmogelijk te vertalen”.
Hoe vertaal je “met een sisser aflopen” voor Belgen het beste naar het Engels?
Als iets op een teleurstelling of mislukking uitloopt, dan hebben Engelstaligen ineens wel heel wat uitdrukkingen om uit te kiezen. Zou Nederland vol zitten met optimisten terwijl België en de hele Engelstalige wereld vrij pessimistisch is? Wie weet!
Een vergelijkbare uitdrukking met dezelfde beeldtaal van een teleurstellend stuk vuurwerk is “to go up in smoke“. “Her dreams went up in smoke.”
Een andere optie is “it all came to nothing“. We had high hopes for that project, but it all came to nothing. Of “it was a let-down” We had high hopes for that project, but in the end, it was a let-down. “Well, that was an anticlimax. Of natuurlijk het letterlijke “it was a disappointment” of “we were disappointed” of “we were disillusioned“. (disillusioned = teleurgesteld)
Een leuke uitdrukking om mee te spelen is misschien “to be all dressed up with nowhere to go“. Je had je op iets verheugd, maar dat gaat nu niet door.
Ze passen niet allemaal in alle contexten, hier twee voorbeelden:
Belgisch-Nederlands
Engels
We hadden ons verheugd, maar het event werd afgelast, dus de avond liep met een sisser af.
We were looking forward to it, but the event was cancelled, so it was quite a let-down.
(…), so it was a bit of an anti-climax.
(…), so we ended up being all dressed up with no place to go.
(…), so we ended up being quite disappointed.
Haar droom om astronaut te worden liep met een sisser af.
Her dreams to become an astronaut went up in smoke.
Her dreams all came to nothing.
Deze vertalingen liever niet
The Guardian en The Independent kiezen voor “it ended with a sizzle“, maar dat vind ik geen goed gelukte vertaling. Bij “sizzle” denk ik aan het geluid dat een worst maakt in een pan. Een duik in een Engelstalig corpus leert mij ook dat het geen gebruikte uitdrukking is. Ik denk dat Engelstaligen “it ended with a sizzle” niet goed zullen begrijpen.
Behalve het “to end with a sizzle”, zie ik ook veel de vertaling “to fizzle out”. Deze vertaling is zowel voor de Nederlandse als voor de Belgische betekenis niet juist.
“To fizzle out” betekent dat er langzaamaan minder energie in iets zit, dat bijvoorbeeld een roddel langzaam uitsterft omdat de interesse verloren gaat. “Een langzame dood sterven” of “langzaam uitdoven” zou je in het Nederlands zeggen.
Interest in the Segway simply fizzled out. After the hype of the early 2000, the strange two-wheeled vehicle is an oddity on the street nowadays.
Help je mee dit artikel te verbeteren?
Ik ben ook maar een mens, en soms heb ik iets mis. Weet jij een vertaling die ik nog niet had verzonnen, of heb je iets anders over dit artikel aan te merken? Ik hoor het heel graag! Laat het me hieronder weten, of stuur een mail naar info (a) hoezegjeinhetEngels.nl. Ik pas zo nodig mijn artikel aan, zodat bezoekers aan mijn site altijd de best mogelijke informatie krijgen!
Spotlight Saturday
Elke zaterdag is het op deze site Spotlight Saturday. Ik bespreek dan een woord of uitdrukking uit de actualiteit. Zie je een Nederlandse term voorbijkomen in het nieuws dat goed op deze site zou passen? Laat het me weten op mijn contactpagina!
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters: English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world. English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Cookie
Duur
Omschrijving
cookielawinfo-checkbox-analytics
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-functional
11 months
The cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checkbox-necessary
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-others
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-performance
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy
11 months
The cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
