Heddwen Vs het woordenboek Archives - Hoe zeg je in het Engels

Hoe zeg je “er een schepje bovenop doen” in het Engels?

Wat betekent het?

Debbie vroeg mij voor een vertaling van “er een paar scheppen bovenop doen”. Naar mijn mening is dat een versterking van “er een schepje bovenop doen” maar betekenen de twee op zich gewoon hetzelfde.

Deze uitdrukking bleek weer een gevalletje van “wat betekent het eigenlijk?” De Van Dale heeft het over (a) zijn bod of eis verhogen; (b) wat meer kracht ontwikkelen; (c) een verhaal aandikken. Met de laatste ben ik het eens, maar over de eerste twee moest ik best lang nadenken, en ik ben ook veel gaan googlen om te zien hoe de uitdrukking gebruikt wordt. Conclusie: Ik vind a en b wel kloppen, maar ik vind ze te smal gedefiniëerd.

Hieronder mijn drie definities, en natuurlijk ook mijn suggesties voor vertalingen naar het Engels.

Welke vertalingen vind ik niet zo goed

Een letterlijke vertaling met “a scoop on top” zoals bijvoorbeeld Google translate die geeft is onzin-Engels.

Betekenis 1: iets toevoegen, meer maken, versterken (in positieve zin)

“Zo, nu rijden we 130, maar we zijn in Duitsland, dus ik doe er nog een schepje bovenop!”

“Na 3 dagen protesteren is er niets gedaan met onze eisen, dus we doen er nog een schepje bovenop. We gaan staken!”

“Onze kortingsactie was een groot succes, dus we doen er gewoon nog een paar scheppen bovenop! Kortingen tot wel 50%, de hele week!”

(Opmerking: in deze betekenis vind ik “een tandje bijdraaien/ bijzetten” vaak hetzelfde betekenen.)

In het Engels kun je de volgende vertalingen nemen

kick it up a notch

step up a gear

crank it up

take things a step further

take it to the next level

Betekenis 2: iets toevoegen, meer maken, versterken (in negatieve zin)

“Ik heb er genoeg van, ik heb het hele huis al gepoetst en nu laat jij alle vuile vaat staan. Doe er anders nog een paar scheppen bovenop.”

“Welja, ik vertel je dat ik stress heb op het werk en nu doe jij er een schep bovenop door te verklaren dat je de kinderen dit weekend niet kunt opvangen.”

In het Engels:

pile more on top

make things worse

Betekenis 3: een verhaal aandikken, overdrijven

“Jan zag dat de meisjes onder de indruk waren van zijn avonturen in Amerika, dus hij deed er nog een schepje bovenop en loog dat hij ook op een rodeostier had gezeten.”

“Zie je die voetballer daar kermen omdat hij een lichte tik kreeg. Jesus man, doe er anders nog een schepje bovenop ofzo!”

In het Engels:

kick it up a notch

Voor de laatste zin zou je ook kunnen zeggen “Jesus, man, exaggerate much?!”

Help je mee dit artikel te verbeteren?

Ik zeg het eerlijk: deze vond ik best moeilijk. Dus als je dit leest en je denkt “ik heb ook een goed idee” of “Heddwen volgens mij heb je het helemaal mis” dan laat het me weten in de comments!

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Ik bespreek Nederlandse woorden die geen directe tegenhanger hebben in het Engels, en andere probleemgevallen. Ik bespreek bij lange na niet alle mogelijke vertalingen of contexten, en mijn meningen zijn de meningen van één mens. Wil je meer weten? Kijk dan bij de FAQ’s.

Hoe zeg je “zweverig” in het Engels?

Wat betekent “zweverig”?

Bij het schrijven van artikelen voor deze site kijk ik ook altijd even wat woordenboeken over een bepaald woord te zeggen hebben en soms denk ik dan “volgens mij is dat niet hoe dat woord gebruikt wordt”. “Zweverig” is daar een voorbeeld van. De woordenboeken benoemen dat het behalve duizelig (die betekenis laat ik voor nu even links liggen) betekent: vaag, ondefinieerbaar. Ja, denk ik dan, maar volgens mij is het specifieker.

Zweverig refereert volgens mij naar niet-wetenschappelijk-bewezen zaken zoals astrologie, chakras, handopleggingen, aura’s etc etc. Er hoort een beeld bij van mediterende hippies die in kleurrijke gewaden samen mantras zingen. “Zweverige muziek” is van die plingel-plongel muziek die in massageruimtes wordt gespeeld of aan het eind van een yogales.

Het is een negatief woord, niemand wil als zweverig gezien worden, en daarom wordt het woord grappig genoeg vaak gebruikt door (ahum) zweverige types die beargumenteren dat ze níet zweverig zijn.

“Het klinkt misschien een beetje zweverig, maar meditatie kan echt goed helpen tegen depresiviteit.”

“Hij komt wat zweverig over maar het is een prima gast als je hem eenmaal leert kennen.”

“Ze spelen in de sauna van die zweverige muziek maar dat is als je aan het relaxen bent eigenlijk best wel lekker.”

“Oh nee, ik doe niet aan yoga. Dat is mij veel te zweverig.”

(Full disclosure: mijn zweverigheidsgrens ligt tussen yoga en meditatie (daar doe ik aan) en astrologie en acupunctuur (daar doe ik niet aan))

Welke vertalingen vind ik niet zo goed?

Ik zie voor “zweverig” veel onzinvertalingen online, en ik snap ook waarom: vertalers die Nederlands als tweede taal spreken kennen het niet en weten niet wat ze ermee aan moeten, dus vertalen het dan maar letterlijk.

“Floaty” is niet juist; in het Engels kun je “floaty” eigenlijk alleen gebruiken voor hele lichte stof, bijvoorbeeld “a floaty summer dress”. (een zweverig gevoel =a floaty feeling, dat is wel okee, maar dat is niet de bovenstaande betekenis van “zweverig”)

“Atmospheric” is onzin. “Whiny” en “squirrelly” al helemaal.

Hoe vertaal je “zweverig” het beste naar het Engels?

Hier een paar opties:

Zweverige muziek	Airy-fairy music Hippy-dippy music Spacey music New-agey music Esoteric music Woo-woo music (Amerikaans Engels)
Die cursus lijkt wat zweverig, maar is eigenlijk best prima.	The course may seem a bit airy-fairy, but it’s actually pretty good. The course may seem a bit new-agey, (…) The course may seem a bit woo woo, (…)

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je “fanatiek” in het Engels?

Wat betekent het?

“Fanatiek” betekende vroeger dat je zo gek op iets was, dat het niet meer helemaal gezond was. Bezeten, zeg maar. Tegenwoordig wordt het eigenlijk altijd gebruikt als synoniem van “enthousiast”

Welke vertalingen vind ik niet zo goed?

Woordenboeken geven als vertaling “fanatical” en “zealous”, maar dat zijn vertalingen voor die oude betekenis van “bezeten”. Als je in het Engels “fanatical” bent, dan gaat het niet meer helemaal goed met je.

Hoe vertaal je “fanatiek” het beste naar het Engels?

Betere vertalingen vind ik “enthusiastic” of “passionate“.

Wat vind jij?

Heb je een betere vertaling, of gewoon een vraag of suggestie? Laat het me hieronder weten!

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je “spannend” in het Engels?

“Spannend” in de betekenis van “zenuwachtigmakend”.

De normale betekenis van het woord “spannend” (enerverend) is niet zo moeilijk te vertalen, dat wordt gewoon “exciting” of “thrilling“.

Maar Nederlanders gebruiken heel vaak het woord spannend om net iets anders te zeggen, namelijk dat je zenuwachtig bent over iets. Een eufemisme, noemen we dat.

Wat is het probleem?

Als je in het Nederlands zegt “Ik vond het wel een beetje spannend hoor, om die presentatie aan het bestuur te geven.” dan kun je dat NIET vertalen met *I thought it was a little exciting.*

In het Engels kan het woord “exciting” niet op die manier worden gebruikt, en ze zullen het ook écht niet snappen. Exciting, dat is als je een cadeau aan het uitpakken bent, of als je zusje net gehoord heeft dat ze is aangenomen op de toneelschool. Iets vertellen voor een groep mensen is niet “exciting”. (“Thrilling” of “exhilarating” past hier ook niet.)

Online woordenboeken en vertaalmachines doen dit verkeerd, en kiezen vaak wel “exciting”. Dat komt omdat online woordenboeken kijken naar vertalingen die online staan, en vertalers (die Nederlands als tweede taal spreken) vatten het woord spannend vaak verkeerd op.

Verder zie je bij online woordenboeken dat ze “spannend” en “gespannen” in hetzelfde lemma opnemen, wat in dit geval ook niet klopt. “Spannend” en “gespannen” zijn twee heel verschillende woorden. (Vind ik, tenminste.)

Hoe vertaal je “spannend” in de betekenis van “nerveusmakend” het beste naar het Engels?

Er is jammer genoeg geen goede één-op-één vertaling (tenminste, ik heb er nog nooit eentje gevonden, laat het me vooral weten in de comments als je een idee hebt.) Dus je zult je zin anders moeten formuleren met iets als “I was a bit apprehensive” of “I was a bit nervous“

Hieronder een paar voorbeeldvertalingen:

We vonden het vooraf wel een beetje spannend.	We were a bit apprehensive to start with. We were a bit nervous to start with.
Jantje vindt het nog erg spannend om iets in de kring te vertellen.	Jantje is still nervous when asked to tell the others something during circle time.
Ik snap dat je het spannend vindt, maar het komt vast goed.	I understand you are nervous, but I’m sure everything is going to be okay.

En hier wat voorbeelden waar spannend wel “enerverend” betekent:

Je eerste echte baan! Spannend hoor!	Your first real job! Exciting!
Het was een spannende dag…	It was an exciting day…
Een spannende film	A thriller ( = a thrilling film)
Een spannend verhaal	A thrilling story An exhilarating story
-“En hoe het verder gaat, dat hoor je volgende week!” -“Nou, spannend hoor! Ik kan niet wachten!”	– “Tune in next week to find out how the story continues!” -“Oh, the suspense! I can’t wait!”

NB Toevallig hoorde ik laatst in deze podcast dat een Amerikaanse moeder en haar zoon samen het woord “nervociting” hadden verzonnen, een samentrekking van “nervous” en “exciting”. Kijk, dacht ik meteen, dat zou een goede vertaling zijn voor deze betekenis van “spannend”. Helaas zullen de meeste mensen dat woord niet begrijpen!

Help je mee dit artikel te verbeteren?

Heb je een betere vertaling, of gewoon een vraag of suggestie? Laat het me hieronder weten!

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je “machtiging” in het Engels?

Wat is het?

Een manier om te betalen via de bank is om een betaalmachtiging af te geven. Je geeft dan het bedrijf toestemming (je machtigt het bedrijf) om een bedrag van je rekening af te schrijven. Handig als het een betaling is die regelmatig terugkomt, dan hoef je er niet steeds zelf aan te denken.

Wat is het probleem?

“Machtigen” is “to authorise” en daarom vertalen veel bedrijven en instanties op hun Engelstalige website “machtiging” met “authorisation”. (Of “authorization”, met een “z”; is allebei goed) Dat is niet fout, maar naar mijn mening heeft een Engelstalig iemand daar te weinig informatie aan. “Authorisation? Okay, but who are you authorising to do what?” denken ze dan.

Hoe vertaal je “machtiging” het beste naar het Engels?

Als je het hebt over een financieele machtiging, dus dat een klant toestemming geeft om een bedrag van zijn rekening af te boeken, dan is de vertaling “direct debit mandate“.

Andere opties:

SEPA mandate (binnen Eurozone)

direct debit instruction (dit is een officieel gebruikte term maar ik raad aan om “mandate” te gebruiken omdat die term internationaal bekender is)

direct debit authorisation (dit zullen de meeste mensen wel begrijpen maar het is geen standaardterm zoals mandate en instruction)

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je “opmaak” in het Engels?

Wat betekent het?

De “opmaak” van een pagina, bijvoorbeeld een bladzijde in een folder, gaat over lettertype, kleurgebruik etc.

Vaak gebruik je het woord om aan te duiden dat een pagina is “opgemaakt” of juist dat je alleen de platte tekst stuurt “zonder opmaak”. Het gaat dan dus om de functionaliteit in bv Word die met letters speelt: kleuren, groottes, schuingedrukt, dikgedrukt, headers etc.

Welke vertalingen vind ik niet zo goed?

Als je het hebt over een document dan geeft het woordenboek “layout”. Ik vind deze vertaling echter problematisch, omdat voor mijn gevoel “layout” meer gaat over hoe de tekst over de pagina verdeeld is (indeling), en “opmaak” meer gaat over lettertypes, kleurgebruik etc.

Hoe vertaal je “opmaak” het beste naar het Engels?

Voor opmaak in de betekenis zoals ik hem hierboven heb uitgelegd vind ik de beste vertaling “formatting”. Maar soms kan het ook anders, zie hieronder een aantal voorbeelden.

Voorbeeldvertalingen voor “opmaak” in context:

Een document zonder opmaak.	A plain text document.
De DTPer moet deze tekst nog opmaken.	Our DTPer still has to do the layout for this document.
Er zit teveel opmaak in dit document, de computer maakt er onzin van.	There’s too much formatting in this document, my computer is turning it into gibberish.
Opmaak (gebruik van dikgedrukte letters/ hyperlinks/ bullet points etc)	formatting
Opmaak (indeling van kopjes/ alinea’s etc)	layout (met streepje is iets ouderwetser maar kan ook)

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.

Hoe zeg je “eigenwijs” in het Engels?

Betekenis 1: koppig

De klassieke, negatieve betekenis van “eigenwijs”, koppig, is niet moeilijk te vertalen: “stubborn“, “pigheaded” of “obstinate“. Let op: dit zijn echt negatieve karaktertrekken. Je doet het op je eigen manier, of dat verstandig is of niet, en vaak is het niet zo verstandig…

Betekenis 2: eigenzinnig

“Eigenwijs” wordt tegenwoordig ook vaak in positieve zin gebruikt, in de betekenis van “eigenzinnig”. (Je zou kunnen zeggen dat het dus verkeerd wordt gebruikt, maar dat neemt niet weg dat ik het woord “eigenwijs” met deze betekenis erg vaak tegenkom.)

Hieronder geef ik een paar suggesties voor vertalingen als “eigenwijs” op deze manier bedoeld wordt:

De kunstenaar is lekker eigenwijs.	The artist is a bit of a maverick. The artist is bohemian. The artist is nonconformist in a good way. The artist is eccentric. She’s an unconventional artist. The artist is a bit of a rebel. The artist is idiosyncratic.
Spannend, mooi, en een tikkeltje eigenwijs.	Exciting, beautiful, and a little quirky. (…) rebellious. (…) unconventional. (…) eccentric.
Eigenwijze illustraties	one-of-a-kind illustrations unconventional illustrations

Weet jij het beter?

Heb je een betere vertaling, of gewoon een vraag of suggestie? Laat het me hieronder weten!

Heddwen Newton is docent en vertaler Engels.