Ik vond online dit stukje van vertaler Marcel Lemmers waarin hij een paar naar het Engels onvertaalbare Nederlandse woorden bespreekt. Hah! Laat dat nu eens zijn waar ik me in specialiseer! Vandaag bespreek ik het woord “etmaal”. Betekenis: een tijdsperiode van 24 uur.
Ander dan de inleiding doet vermoeden, is er wél een Engelse vertaling voor etmaal. Het is alleen een woord dat geen enkele normale Engelstalige kent. Ik zet hem dan ook niet dikgedrukt, want je moet er echt niet mee aankomen: het woord is “nychthemeron” (spreek uit: nick-thee-me-ron, met een zachte Engelse “th”, zoals die in “thing”)
Maar goed, zoals ik al zei, aan dit woord heb je niks, tenzij je graag pretentieus over wil komen, of je in een heel specialistisch vak zit, zoals anesthesiologie (maar dan kende je het woord al).
In plaats daarvan zeg je in het Engels gewoon “24 hours” of “a period of 24 hours“.
Je kunt natuurlijk ook “day” zeggen, maar dat is niet erg duidelijk. De meeste mensen vinden dat de dag om middernacht is afgelopen, dus als de tandarts na een flinke verdoving ’s middags tegen iemand zegt “please wait a day before you start driving again” dan kan de persoon in kwestie best denken dat het prima is de volgende ochtend vroeg alweer achter het stuur te kruipen.
Waar komt het woord “etmaal” vandaan?
“Etmaal” klinkt, vind ik, alsof het een interessante herkomst zou moeten hebben, maar dat valt tegen. Het woord is wel heel oud, maar er is niet zo veel bijzonders over te zeggen. Het enige andere woord dat er op lijkt, is “etgroen” wat (blijkbaar, ik kende het niet) “nagras” is, dus gras dat groeit als het eerste gras opgegeten of weggemaaid is.
Etmaal betekent dus iets als “nog een periode (maal)”. Dus niet alleen die eerste 12 uur, maar die tweede 12 uur er ook nog bij.
Toen dacht ik dat het verwant zou kunnen zijn aan “ettelijk”, maar dat blijkt hoogstwaarschijnlijk niet zo te zijn. Het enige interessante dat ik er nog over kan zeggen is dat het woord “etmal” in het Duits ook 24 uur betekent, maar dan alleen op een schip. Altijd weer leuk om Nederlandse termen in de buitenlandse scheepvaart terug te zien komen.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: flickr.com/photos/karen_roe