Als je in het Nederlands wilt uitdrukken dat een dorp of stadje vlakbij een grotere stad ligt, dan kun je de mooie beeldspraak “onder de rook van” gebruiken. “Pernis ligt onder de rook van Rotterdam”, bijvoorbeeld. Ik kreeg de vraag van een oudcollega via Facebook hoe je deze uitdrukking het beste naar het Engels vertaalt. *Under the smoke of* is het in ieder geval alvast niet 😉
Zoals wel vaker het geval, is dit een uitdrukking waar de Amerikanen een mooie vertaling voor hebben, maar de Britten niet. In het Amerikaans kun je namelijk zeggen “in the shadow of” als je “vlakbij” bedoelt. Voor mij als Brit klinkt dit fout; ik kende “in the shadow of” alleen in de negatieve zin van onder iemands invloed zijn of zelfs onderdrukt worden, zoals we bij ons ook “onder iemands schaduw” zeggen. Deze betekenis kennen ze in Amerika óók, trouwens. Het is daarom een wat gevaarlijke vertaling, want hij kan verkeerd begrepen worden. Ik vind daarom de saaie optie “near” beter, of een idiomatische uitdrukking die wat verder van het Nederlandse “onder de rook van” afstaat, zoals “a stone’s throw away“.
| Nederlands | Engels |
| Pernis ligt onder de rook van Rotterdam | Pernis is a village near Rotterdam. Pernis is a stone’s throw from Rotterdam. Pernis is within spitting distance of Rotterdam. (informeel) Pernis is on Rotterdam‘s doorstep. Pernis is just a short bike ride from Rotterdam. |
| Ik ben opgegroeid onder de rook van een wereldstad. | I grew up near a metropolis. I grew up in the shadow of a metropolis. (US English) I was raised in the vicinity of a metropolis. |
| Het project is ontstaan onder de rook van de afdeling financiën. (twijfelachtig Nederlands, “onder de rok van” is beter, maar ook twijfelachtig.) | The project’s roots are in the finance department. The project was formed under the auspices of the finance department. The project has its origins in the finance department. The project was established with the support of the finance department. Initially tied to the finance department, the project has since gained autonomy. |
Het gaat niet om rook van fabrieken
Leuk om te weten: de uitdrukking “onder de rook van” is al in gebruik sinds 1762. Het gaat dus in oorspronkelijke zin om rook van haardvuren in huizen, niet om de rook van fabrieken. Ik dacht altijd dat het om industrie ging, en misschien denken wel meer mensen dat, je hoort de uitdrukking tenslotte (in mijn beleving tenmiste) vooral over Rotterdam.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Pixabay