Nu dat het WK weer begonnen is staat het Engels van Louis van Gaal weer in de spotlights. De misser van afgelopen weekend, *we come an end*, heb ik gisteren besproken. Maar dé klassieker van Van Gaal is natuurlijk: *that is a different cook*. Van Gaal wil daarmee uitdrukken: dat is andere koek, maar zegt in plaats daarvan dat het een andere kok is. Maar hoe vertaal je “andere koek” dan wél naar het Engels?
Betekenis 1: de andere koek is indrukwekkend
In het Nederlands gebruiken we “zo, dát is andere koek” vaak als de situatie indrukwekkend is. De andere koek is héél moeilijk of héél bijzonder of héél mooi of héél gevaarlijk enzovoort.
In dit geval vind ik de beste vertaling “that’s a (whole) different ball game” het mooist. Deze klinkt mij wat Amerikaans in de oren, maar hij wordt overal goed begrepen. Had Van Gaal deze gebruikt, dan was het meteen ook een woordgrapje geweest, want voetbal is letterlijk “a ball game”. Ha, ha, ha. 😉
Dan hebben we ook het Brits klinkende, maar toch internationale, “that’s a different kettle of fish“. Klinkt leuk, want zo Engels, en wordt daarom vaak ingezet als vertaling. Te vaak, naar mijn mening, want die “kettle of fish” verwijst naar een situatie die moeilijk op te lossen is. Gaat je andere koek over iets anders dan een situatie, een activiteit bijvoorbeeld, dan is dit geen goede vertaling. (“A different kettle of plaice”(= een soort vis, namelijk schol) zie je ook weleens, maar die is veel onbekender, ik zou het niet doen.)
Betekenis 2: de andere koek is gewoon anders
Je kunt “andere koek” ook inzetten om aan te duiden dat iets gewoon anders is. Niet op een indrukwekkende manier, maar gewoon, anders. Dan kun je als vertaling “that’s a different story” gebruiken. Komt overeen met ons “dat is een ander verhaal”. Wil je wat sterker aanduiden dat het echt héél anders is, dan is “that’s another thing altogether” misschien beter.
Deze vertalingen zijn niet goed
Daar gaan we weer: vertalers gebruiken vertalingen omdat ze iets van “koek” erin hebben, terwijl die iets anders betekenen. (Ter verdediging van die vertalers: bij ondertiteling kan het zijn dat er iets van een koek in beeld is, en dan moet je natuurlijk wel. Weer een reden dat online woordenboeken zo slecht zijn.)
that’s the way the cookie crumbles = dat is nu eenmaal hoe het gaat
that takes the cake = dat is heel stom
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: flickr.com/photos/joostdh, CC BY-SA 2.0