Dit is weer een klassieker, maar ik denk dat ik toch ook waardevolle informatie toe heb te voegen in dit artikel! Het praktische antwoord is alvast dat je “soccer” (Amerikaans Engels) of “football” (Brits Engels) kunt kiezen voor voetbal. Kies de term die past bij het soort Engels dat je spreekt/ schrijft. Het maakt gelukkig niet zoveel uit, want deze beide termen zijn overal ter wereld meestal wel bekend.
Amerikanen denken bij “football” aan iets anders
Het woord “football” verwijst voor Amerikanen naar American Football. Die sport gaat er veel wilder en fysieker aan toe gaat (vandaar al die beschermlagen en helmen).
De bal in American Football is geen bal, maar een soort ei, en dat ei wordt over het algemeen ook niet met de voet geschopt. De rest van de wereld maakt hier vaak grapjes over, zoals deze hieronder.
Ons soort voetbal heet in Amerika niet “football”, maar “soccer”.
Goed om te weten: “soccer” is niet alleen Amerikaans-Engels
Maar wist je dat je in heel veel andere landen óók beter “soccer” kunt zeggen? Meestal is Amerika de vreemde eend in de bijt, en doen landen als Australië en Zuid Afrika met de VK mee, maar in dit geval niet.
Canada doet met Amerika mee en denkt bij “football” eerder aan “American Football”. Dat is niet zo verrassend, het zijn tenslotte buurlanden.
In Australië en Ierland hebben ze ook hun eigen versie van “football”. Australian football wordt met hele grote teams gespeeld met een ei-vormige bal, en Gaelic Football is een soort rugby light met een zware, maar wel ronde, bal.
(Voor de goede orde, in Ierland kan “football” ook wel naar ons “voetbal” verwijzen, vooral bij de jongere generatie. In Nieuw Zeeland overigens ook.)
In Zuid Afrika hebben ze geen eigen versie van “football” maar daar zeggen ze toch liever “soccer”, dat is gewoon zo gegroeid.
“Soccer” is stiekem juist Brits (maar nu niet meer)
Het andere wist-je-datje is dat “soccer” geen Amerikaans woord is, maar juist een Brits woord, die vroeger gebruikt werd om het verschil met “rugby” aan te geven. In de 19e eeuw had je in Engeland namelijk twee populaire sporten: Rugby Football en Association Football.
Rugby werd afgekort naar “rugger”, want dat was in die tijd in Oxford een populaire manier om slang te maken. Omdat die ene vorm van voetbal “rugger” werd genoemd, gingen ze de andere vorm “soccer” noemen (niet helemaal voor de hand liggend, misschien, maar probeer maar eens een andere korte en lekker bekkende “-er” term te verzinnen met het woord “association”!)
Vervolgens is het woord “soccer” in de UK begin vorige eeuw in onbruik geraakt, maar in veel van de voormalige koloniën bleef men het wel gebruiken.
Hoe vertaal je “voetbal” het beste naar het Engels?
Allemaal leuk en aardig, Heddwen, maar welk woord moet ik nu kiezen?
Soms is het lastig om als Nederlandstalige te kiezen tussen een Amerikaans of een Brits-Engels woord. Kies je als reisgids bijvoorbeeld het Brits-Engelse woord “lift”, dan weten de toeristen in het reisgezelschap die Amerikaans Engels op school hebben geleerd niet wat je bedoelt. Kies je het woord “elevator”, dan weten de mensen met een Brits-Engelse achtergrond vaak niet waar ze heen moeten. In dat geval is de oplossing dus om beide woorden te gebruiken.
In dit geval is de keuze wat minder lastig, omdat de meeste Engelstaligen wel weten dat hun woord “soccer” in andere landen “football” wordt genoemd (of andersom). Engelstaligen in Nederland zijn bereisd en weten dat zonder twijfel.
(Okee, een Amerikaan die nooit buiten Colorado is geweest weet het misschien niet, maar die leest waarschijnlijk geen tekst die jij hebt geschreven.)
Kies dus het woord dat past bij het soort Engels dat je spreekt of schrijft. (Daarover hier meer.)
False Friend Friday
Elke vrijdag is het op deze site “False Friend Friday”. Zelfs als je erg goed Engels spreekt, zijn valse vrienden goed om in de gaten te houden, want als je zo’n woord fout vertaalt, heb je het vaak zelf niet in de gaten terwijl je toehoorder zich achter de oren krabt. Vandaar dat ik er zoveel stukjes over schrijf!
Dit artikel is op 14-03-2023 bijgewerkt
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bronnen foto’s: voetbal zoals bij ons: flickr.com/photos/selmahighsoccer, Amerikanen: flickr.com/photos/toddrossphotography, Australiërs flickr.com/photos/128269164@N05, Ieren flickr.com/photos/dfmagazine