
Wat betekent “de rode draad”?
In een verhaal is de rode draad een thema dat telkens weer terugkomt. De lijn die alles met elkaar verbindt.
Een aantal voorbeelden:
De rode draad in haar presentatie waren de uitstekende bedrijfsresultaten in het buitenland.
De film was vrij moeilijk te begrijpen, maar de rode draad was denk ik het verdriet om zijn verloren zoon, die telkens weer terugkwam.
Angst voor afwijzing vormt een rode draad in mijn leven.
Je hoort ook weleens “de rode lijn” – dat zullen mensen wel begrijpen, maar de correcte uitdrukking is “de rode draad”.
Hoe vertaal je “de rode draad” het beste naar het Engels?
Mijn favoriete vertaling is “the recurring theme“. Dit is een duidelijk en veelgebruikt begrip in het Engels. “Central theme” past soms ook. Dan hebben we ook nog het mooie “leitmotif“, een term uit de muziek. Helaas komt die tegenwoordig in het Engels wat te pretentieus over, vanwege dat Duits.
“The thread (of the story)“, “the common thread“, of “the golden thread” bestaan ook, maar die zijn niet zo standaard als bij ons “de rode draad”.
Zijn er nog andere vertalingen?
Nederlandstaligen zijn zo dol op hun uitdrukking “de rode draad” dat ze hem wat te vaak gebruiken. (Of misschien gebruiken ze hem precies vaak genoeg, dat is niet aan mij om over te oordelen 😉 ) Hieronder een lijstje van “de rode draad” in andere betekenissen, en een of twee mogelijke vertalingen.
- datgene dat het belangrijkst is
“De rode draad in ons plan zou de huisvesting van daklozen moeten zijn.”
Our main approach should be/ The most important element of our plan should be
- de hoofdlijn van een verhaal
“Ik heb de rode draad van mijn presentatie af, nu de rest nog.”
I’ve finished the outline of my presentation / I’ve decided on the main points of my presentation
- datgene dat meerdere dingen verbindt
“Wat is de rode draad die al deze moorden verbindt?“
What do all these murders have in common? What is the pattern that connects these murders?
Ik hoorde laatst in een podcast ook “the unifying thread” in deze betekenis.
- dat ene ding dat er altijd was en waar je je aan vast kon houden
“Zijn moeder was de rode draad in zijn leven, nu dat ze gestorven is, heeft hij niets meer.”
His mother was the one constant in his life.
Dus niet “the red thread”
In het Engels zeggen we niet “the red thread”. Engelstaligen die goed in de taal zitten zullen je bedoeling misschien wel begrijpen, want je kunt in het Engels zoals ik al noemde in deze betekenis wel “the thread (of the story)“, “the common thread“, of “the golden thread” zeggen. Niet zo ver uit de buurt, dus. Helaas zijn deze vertalingen niet zo gangbaar als “de rode draad” bij ons, dus toch grote kans dat je toehoorder het toch niet begrijpt.
Duitsers, Zweden, Russen, en vast nog wel meer hebben ook de uitdrukking “de rode draad”, en gebruiken hem ook regelmatig per ongeluk in het Engels, dus als je het gevoel hebt dat je hem weleens voorbij hebt zien komen in het Engels: dat kan best.
Maar ik zou ermee oppassen, want andere Engelse uitdrukkingen die in de buurt komen zijn “red tape”(=bureaucratisch gedoe), en “the (thin) red line” (= uiterste grens) waardoor een Engelstalige je best weleens verkeerd zou kunnen begrijpen als je “the red thread” zegt.
Ook niet “the red wire”
In online woordenboeken zie je veel “the red wire”, dat komt omdat online woordenboeken veel gebruik maken van ondertiteling, en films en series hebben het nogal graag over het doorknippen van rode draden bij bommen. In ons geval geen goede vertaling, dus!

Waar komt de uitdrukking “de rode draad” eigenlijk vandaan?
De herkomst van deze uitdrukking blijkt heel ingewikkeld: hij komt uit een boek van Goethe die het daarin heeft over scheepstouwen waar een rode draad doorheengeweefd zit, die niet weggehaald kan worden zonder het hele touw kapot te maken. Van het Duitse “der roten Faden” is hij toen in het Nederlands overgegaan. Goethe zal daarbij vast ook aan het doolhof van de minotaurus gedacht hebben, en de rode wol van Ariadne, maar dat is dus niet waar de uitdrukking vandaan komt.
Bedankt aan de vragensteller!
Dit artikel is geschreven nav een vraag van Anna. Heel erg bedankt voor je vraag Anna!
Is er een woord of uitdrukking waarvan jij altijd denkt “hoe zeg ik dat nou in het Engels?” Laat het me dan weten! Dat kan gewoon hieronder in de comments of op mijn contactpagina.
Help je mee dit artikel te verbeteren?
Ik ben ook maar een mens, en soms heb ik iets mis. Weet jij een vertaling die ik nog niet had verzonnen, of heb je iets anders over dit artikel aan te merken? Ik hoor het heel graag! Laat het me hieronder weten, of stuur een mail naar info (a) hoezegjeinhetEngels.nl. Ik pas zo nodig mijn artikel aan, zodat bezoekers aan mijn site altijd de best mogelijke informatie krijgen!
Dit artikel is op 08-04-2022 aangevuld met “the unifying thread”.

Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters:
English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world.
English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto’s: garen: flickr.com/photos/kateed, draad: flickr.com/photos/cogdog