Een stelling of mening die niet goed is uitgedacht is “kort door de bocht”. Je vat de zaken te makkelijk samen en negeert de nuances van het verhaal. Er zijn veel vertalingen in het Engels voor “kort door de bocht”, maar zo’n mooi idioom als wij hebben ze niet.
De beste Engelse vertaling is, denk ik, “that’s an oversimplification” of “that’s too simplistic“.
“A cursory summary” is een oppervlakkige samenvatting, dus die past ook vaak.
Een andere mogelijke vertaling is “facile” (=gemakkelijk, oppervlakkig), bijvoorbeeld “a facile statement”. Helaas is dat een ‘moeilijk’ woord in het Engels dat veel native speakers niet kennen. “Reductive” (=overgesimplificeerd verkort) heeft dat probleem ook, terwijl het misschien wel de allerbeste vertaling is qua betekenis, niemand kent hem, helaas. Het bovengenoemde “cursory” is dan bekender. (Naar mijn gevoel, tenminste.)
Eentje die ik zelf bedacht heb is “that long story was cut rather too short“, een speling op “to cut a long story short”.
Heb je het vooral over de afwezigheid van nuance dan kun je iets zeggen als “that’s rather black and white” (meestal zie je die in negatieve zin: “it’s not that black and white” = het ligt genuanceerder)
Een vertaling die soms past, maar niet altijd, is bijvoorbeeld “that’s short-sighted” (= kortzichtig, alleen kijkend naar eigenbelang en/of korte-termijn consequenties). Een variant daarop is “you didn’t think it through properly” (=je hebt er niet goed genoeg over nagedacht en bepaalde mogelijke consequenties gemist) of “you jumped to that conclusion too fast” (=je hebt die conclusie te snel getrokken). “Your view is too narrow” zag ik ook ergens, ook mooi.
“Die oplossing is kort door de bocht” zou je kunnen vertalen als “that’s a quick and dirty solution” of “a slipshod solution”. Dat betekent laks, onzorgvuldig, slordig.
Andere vertalingen die neutraal zijn in smaak, voor die tweede betekenis, als je een hele korte samenvatting geeft, zijn bijvoorbeeld “I’m going to give a very short summary” of “succinctly put, it’s like this:” of “in a nutshell, it’s like this”, “to cut a long story short, it’s like this” En zo kunnen we nog wel even doorgaan, we hebben ook nog “in brief“, “in sum“, “in essence“, “in outline“, “in a word” enzovoort. Bij al deze termen heb je dus niet dat ongenuanceerde erin, dit zijn gewoon prima samenvattingen waar niets mis mee is.
“I’m going to cut to the chase” is ook een mogelijkheid “To cut to the chase” betekent dat je alle beleefdheidjes en small-talk weglaat en meteen op je belangrijkste punt komt. “I’m going to be frank” heeft vrijwel dezelfde betekenis.
“Kort door de bocht” in letterlijke zin
Als een auto kort door de bocht gaat, dan zeg je in het Engels “it took the bend too sharply” of “it took the bend too fast“, “it was pushed too hard in the curves“. In het Engels slaat dit echt alleen op de situatie op de weg, je kunt dit niet in overgankelijke zin gebruiken, men zal je niet begrijpen.
Deze vertalingen liever niet
Bij “kort door de bocht” is de scheidingslijn tussen een goede en een slechte vertaling erg slecht te trekken, omdat er enorm veel mogelijke vertalingen zijn die in één context wel passen en in een andere context niet. Onderstaande opties vind ik net niet, maar ik kan me toch voorstellen dat ze in sommige gevallen wel goed passen.
“To cut corners” betekent dat je onzorgvuldig werk aflevert. In bepaalde contexten kan die vertaling wel, maar hij wordt te vaak gebruikt, want vertalers vinden hem mooi omdat dat “corner” erin zit.
“Too soon” of “suddenly” vind ik meestal niet kloppen, “it doesn’t go far enough” of “it stops short” ook niet. “Bold” is op het randje, ik snap waarom het gekozen is maar “simplistic” is véél beter. “Truncated” (=afgekapt) vat het meestal ook niet helemaal. Een persoon die “kort door de bocht” was werd ergens “harsh and bold” genoemd. Ik heb de rest van de tekst niet gelezen, dus misschien klopt het, maar een meer voor de hand liggende vertaling is “he tends to oversimplify things”.
Wat betekent “kort door de bocht”?
Nog even over de betekenis van deze Nederlandse uitdrukking.
Als je bijvoorbeeld zegt “vrouwen verdienen minder omdat ze ervoor kiezen minder uren te werken dan hun partner”, dan zit daar wel een kern van waarheid in, maar het is wel erg kort door de bocht.
Men gebruikt de uitdrukking ook wel om te zeggen dat je een hele korte samenvatting gaat geven, dan heeft het minder die negatieve bijsmaak.
“Even kort door de bocht, want we hebben niet zoveel tijd meer: …”
Help je mee dit artikel te verbeteren?
Ik ben ook maar een mens, en soms heb ik iets mis. Weet jij een vertaling die ik nog niet had verzonnen, of heb je iets anders over dit artikel aan te merken? Ik hoor het heel graag! Laat het me hieronder weten, of stuur een mail naar info (a) hoezegjeinhetEngels.nl. Ik pas zo nodig mijn artikel aan, zodat bezoekers aan mijn site altijd de best mogelijke informatie krijgen!
Dit artikel is op 13-03-2023 bijgewerkt
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters:
English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world.
English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: flickr.com/photos/string_bass_dave / CC BY-SA 2.0