Ik doe een serietje VanGaalismen, en één van zijn beroemde Engelse uitspraken was *the dead of the Gladiolus*. Maar hoe vertaal je “de dood of de gladiolen” dan wél naar het Engels?
Met “de dood of de gladiolen” drukken Nederlandstaligen uit dat ze zó hun best gaan doen in een wedstrijd dat ze ofwel winnen (en een bos gladiolen krijgen), ofwel dood neervallen.
it’s all or nothing – dit is de simpelste en beste vertaling, denk ik. Alles of niets.
it’s a make or break moment – we gaan het maken of we gaan kapot. Ook prima.
it’s do or die – dit zeg je voordat je aan een moeilijke taak begint. We moeten het doen, want als we het niet doen gaan we dood. Je gebruikt het bijvoorbeeld als je met je start-up een laatste kans benut. We nemen deze ingewikkelde opdracht aan, of we gaan failliet.
death or glory – uitroep van soldaten. Klinkt misschien goed, maar let wel op: “a death-or-glory approach” betekent een roekeloze aanpak, waardoor deze uitspraak snel opgevat wordt als “we gaan expres roekeloos doen, jongens”.
death or dishonor – komt ook uit het leger. Deze vind ik te serieus voor Van Gaal, hij wordt meestal letterlijk bedoeld. (Als Star Trek-nerd denk ik bij deze ook vooral aan de Klingons)
Wat zei Van Gaal echt?
Ik doe een serietje over Louis van Gaal en ik was nieuwsgierig of hij echt “the death OF the gladiolus” had gezegd of toch “death OR the gladiolus”, wat toch al gauw een stuk beter te begrijpen is voor een Engelstalige. Dus heb ik de video opgezocht. Hieronder wat hij letterlijk zegt:
It’s, uh, how do you call it? A gladiolus game. The dead… the dead of the gladiolus. Or you are dead, or you recieve the gladiolus flower. Yeah. It’s like that. And in cup matches it’s always like that. You can win and you can lose.
Jongens, als docent Engels voor middelbare scholieren zeg ik: dit is prima Engels! Van Gaal heeft prima door dat hij een Nederlandse uitdrukking gebruikt die zijn toehoorders niet zullen kennen. Dus legt hij de uitdrukking uit. De journalisten begrijpen hem, én ze hebben een leuk Nederlands spreekwoord geleerd. Niks mis mee.
Als docent vind ik in dit stukje het feit dat hij een Nederlands spreekwoord aanhaalt stukken minder erg dan de “either… or” fout die hij maakt. Hij had moeten zeggen “Either you are dead, or you receive the Gladiolus flower”. Dat *or…or* is toch moeilijker te begrijpen voor een Engelstalige. Maar daar maken de Nederlandse journalisten geen grapjes over, want die fout maken ze zelf ook 😉
Een zesje voor Engels, maar een negen voor communicatie, en dat tweede is waar het uiteindelijk echt om gaat.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Jill Burrow, Pexels