Van huis uit, oftewel “van thuis uit” (Belgisch Nederlands) is lastig naar het Engels te vertalen. Dat komt ten eerste omdat er geen makkelijke Engelse tegenhanger is. Je kunt niet zeggen *from home out*, maar ook niet iets anders wat erop zou kunnen lijken, iets als *I learned this from my home* ofzo. Zoals je hieronder in de tabel kunt zien, is de vertaling naar eht Engels eigenlijk van geval tot geval anders.
Een tweede reden dat de vertaling lastig is, is omdat het in het Nederlands soms niet helemaal duidelijk is wat mensen bedoelen als ze “van huis uit” zeggen. “Ik ben van huis uit nieuwsgierig” kan betekenen dat je zo bent opgevoed, dat je dat vroeger thuis zo geleerd hebt. Het kan echter ook betekenen dat je nieuwsgierigheid als een fundamenteel deel van je persoonlijkheid ziet. Afhankelijk van wat je bedoelt, is de vertaling naar het Engels anders.
En dan hebben we ook nog betekenis 3 (“ik ben van huis uit advocaat”) en 4 (“ik werk van huis uit”), die weer anders zijn. Scrol snel naar de tabellen om alle vertalingen te zien!
(Overigens is dit een gevalletje “Heddwen vs het woordenboek“, want volgens de woordenboeken betekent “van huis uit” alleen dat je iets vanuit je opvoeding hebt meegekregen. Ik heb naar behoorlijk veel Nederlandse zinnen gekeken waar men deze term gebruikt, en ik ben het er niet mee eens. “Ik ben van huis uit advocaat”, bijvoorbeeld, spreekt deze definitie toch echt tegen. Of zat je al op je vijfde door juridische teksten te neuzen?)
Betekenis 1: zo ben ik opgevoed
| Nederlands | Engels |
| Ik ben van huis uit protestants. | I was raised a Protestant. I come from a Protestant background. I had a Protestant upbringing. I was brought up in the Protestant tradition. |
| Dat gedrag heb je niet van thuis uit meegekregen, denk ik. | This behaviour is not something you learned at home, I think. This behaviour is not a product of your upbringing, I think. I don’t think your home instilled this behaviour in you. Your parents did not raise you this way, I think. |
| Die nieuwsgierigheid, die heb ik van huis uit. | From a young age, I was encouraged to be curious. I was raised with a healthy dose of curiosity. I was raised to be curious. (meer vertalingen bij betekenis 2) |
| Van huis uit ben ik gewend elke dag vroeg op te staan. | Getting up early was part of my upbringing, so that’s what I’m used to. My parents raised me to be an early riser. We always used to get up early in my family, so that’s what I’m used to. (meer vertalingen bij betekenis 2) |
| Kinderen krijgen soms rare ideeën mee, van huis uit. | Children are raised with the craziest ideas sometimes. Parents sometimes feed their children the craziest notions. Parents can plant some seriously bizarre thoughts in their kids. Crazy ideas are sometimes put in children’s heads by their families. |
| Zij spreekt van huis uit Swahili. | She grew up speaking Swahili at home. She was raised in a Swahili-speaking environment. Her first language is Swahili. |
Betekenis 2: een belangrijk deel van je persoonlijkheid
| Nederlands | Engels |
| Jan is van huis uit een harde werker. | Jan is a hard worker by nature. Jan is a hard worker by disposition. Jan has always been a hard worker. Jan is a true hard worker. Jan is a hard worker, born and bred. (deze lijkt het meest op het Nederlands, maar is wel een beetje raar in het Engels, vind ik) |
| Van thuis uit ben ik gewend elke dag vroeg op te staan. | Getting up early is an important part of my daily routine. I’m an early riser. I’m ordinarily used to getting up early every day. (Meer vertalingen bij betekenis 1) |
| Die nieuwsgierigheid, die heb ik van huis uit. | That curiosity is an integral part of who I am. I am naturally curious. I have an inborn sense of curiosity. It’s intrinsic to my nature to be curious. (Meer vertalingen bij betekenis 1) |
Betekenis 3: je beroep
Ik vind dit zelf een rare manier om de term “van huis uit” te gebruiken, maar ik zie het zo vaak gebruikt worden dat ik hem erbij zet.
Deze zie ik trouwens online vaak fout vertaald worden, iets als “I was raised a baker” of zelfs “I was born a baker”. Dat betekent dit gebruik van “van huis uit” naar mijn mening niet. Dit is gewoon een wat omslachtige manier om te zeggen wat je beroep is.
| Nederlands | Engels |
| Hij is van huis uit bakker. | He is a baker by occupation. He is a baker by trade. He is a baker. |
| Mijn buurman is van huis uit advocaat, maar hij laat zich nu omscholen tot leraar. | My neighbour was a lawyer by occupation, but he is now training to be a teacher. My neighbour is a lawyer by trade, but he is now training to be a teacher. My neighbour used to be a lawyer, but he is now training to be a teacher. My neighbour was originally a lawyer, but he is now training to be a teacher. |
Betekenis 4: thuiswerken
Voor mij klinkt het raar, maar in België en Nederland kun je blijkbaar ook zeggen “ik werk vandaag van huis uit”. Dat heb ik niet zelf verzonnen, maar gelezen in dit artikel van Taaladvies.net.
Dan ben je dus aan het thuiswerken. De vertaling is dan “I am working from home“. Over thuiswerken heb ik hier een artikel geschreven.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1200 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 1900 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.