Het spreekwoord “hij/zij is met een zilveren lepel in de mond geboren” valt onder de categorie “idioot identiek idioom”. De Engelse vertaling is namelijk “to be born with a silver spoon in his mouth“.
(In het Nederlands kun je trouwens ook met een gouden lepel in de mond geboren zijn, maar *to be born with a gold spoon* zeggen ze in het Engels dan weer niet. Het zou wel goed begrepen worden, denk ik.)
Het is natuurlijk wel een beetje een ouderwets en literair spreekwoord, in het Nederlands én in het Engels. Ik was daarom blij laatst in een Amerikaanse podcast een moderne variant te horen, namelijk “to be born on third base“. De spreker zei het zo:
“some of us are not born on third base, some of us are born on first base or second base, and it is important for our education system to keep that into account”
Het verwijst naar honkbal. Als je het spel begint op “third base” dan ben je al bijna bij het eindpunt, terwijl mensen die op “second base” of “first base” moeten beginnen, een langere en hardere weg te gaan hebben.
Het blijkt een gevestigde term te zijn, niet zomaar iets dat de mevrouw in de podcast zelf had verzonnen. Vaak zit er nog een staartje aan:
“some people were born on third base and believe they hit a triple”
Dat betekent: sommige mensen zijn met privilege geboren, maar geloven dat ze het puur op eigen kracht in hun positie terecht zijn gekomen.
Relevante strip
Ik kan niet een artikel over “met een gouden lepel in de mond geboren zijn” schrijven zonder deze geweldige strip te linken door Toby Morris.
De clou aan het eind geeft ons meteen een derde vertaaloptie. Het wat gebruikelijkere “I wasn’t handed anything on a plate” kun je namelijk ook omdraaien naar “he was handed everything on a plate“.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Valeria Boltneva, Pexels
Las de Nederlandse versie in een erg dik boek over Congo. Ben al op de helft…
Ennn…kende em eigenlijk vooral van the Who,
I was born with a plastic spoon in my mouth, een wat toegeëigend versie dus, Substitute heet het liedje.
Van die dingen zoals Billericay Dicky op New Boots and Panties, debuut van Ian Dury, ben ik ook even zoet mee. Leuk dit!