“Vertrouwenspersoon” is bijzonder lastig naar het Engels te vertalen. Dat komt ten eerste omdat Engelstalige bedrijven de functie op onze manier niet kennen, en ten tweede omdat letterlijke vertalingen een verkeerd beeld geven. Na veel online onderzoek heb ik besloten dat ik “confidential adviser” de mooiste vertaling vind. Deze vertaling wordt o.a. gebruikt door Nederlandse en Vlaamse universiteiten. Ik leg hieronder uitgebreid uit waarom ik dit de beste vertaling vind.
Hoe zit het in Engelstalige bedrijven?
Engelstalige bedrijven hebben natuurlijk ook te maken met werknemers die last hebben van ongewenst gedrag. Waar echter in Nederland de traditie is gegroeid dat de meeste bedrijven een vertrouwenspersoon hebben, is het in Engelstalige landen zo dat ofwel de manager, ofwel de personeelsafdeling (HR department) deze taak op zich nemen. Kijk bijvoorbeeld naar dit stukje uit de “code of conduct” van het Amerikaanse Starbucks.
“Partner resources” is hoe bij Starbucks de “Human Resources” heten, en “Ethics & Compliance” verwijst naar de “Ethics and Compliance helpline”, erg vergelijkbaar met een externe vertrouwenspersoon.
Hoe zit het in Engelstalige scholen?
De vertrouwenspersoon voor leerlingen is gelukkig makkelijker te vertalen. Deze persoon heet in Engelstalige landen meestal “school counsellor” (UK) of (nieuwerwets) Designated Safeguarding Lead. Amerika heeft één l minder “school counselor” (US). “Student counsellor” of “student adviser” kan ook.
Wat betreft de vertrouwenspersoon voor de docenten geldt bovenstaand verhaal over bedrijven.
Hoe vertaal je “externe vertrouwenspersoon” naar het Engels?
In de Engelstalige wereld is de externe hulp bij dit soort klachten vaak een telefoonnummer en/of website, een “helpline”. Ik vind deze vertaling niet problematisch, want in Nederland moet je ook meestal eerst bellen of je melden op een website.
Company values helpline
Confidential helpline
Harrassment helpline
Confidential advice helpline
etc
NB. In de UK heb je de organisatie ACAS (Advisory, Conciliation and Arbitration Service), die hebben een “ACAS helpline”.
Hoe vertaal je “interne vertrouwenspersoon” naar het Engels?
Omdat een interne vertrouwenspersoon een rol beschrijft die Engelstalige mensen niet kennen, raad ik aan een nieuw Engels woord voor deze rol te verzinnen die niet in de Engelstalige wereld al iets anders betekent, en die de rol goed beschrijft. Wat mij betreft hoeft dat “vertrouwen” er niet in, maar ik kan me voorstellen dat veel Nederlanders dat wel graag zien.
Ik heb lang nagedacht, en kan eigenlijk maar één suggestie verzinnen die ik op alle vlakken goed vind werken:
confidential adviser – dit is de vertaling die Nederlandse universiteiten hebben gekozen en ik vind hem erg mooi gevonden. (“Advisor” met een o kan ook, de twee spellingen bestaan zowel in UK als US Engels naast elkaar, de meeste mensen kiezen “adviser”.)
Maar zelfs deze vertaling is niet perfect. Hier bijvoorbeeld de feedback van een lezer: “Wat bij mij schuurt (…) is dat (in mijn beleving) een adviser iemand is die actief opereert, en ik vind het ook klinken als een beleidsadviseur, die opereert zonder noodzakelijk aan een concrete klacht te werken. Terwijl ik bij een vertrouwenspersoon veel meer denk aan allereerst een luisterend oor, zeg maar emotionele ondersteuning op pastoraal vlak; eerst passief en daarna pas handelen om het op te lossen.” Deze lezer woont in de Uk en zegt dat ze de onderwijs Designated Safeguarding Lead steeds vaker in de bedrijfswereld voorbij ziet komen. Ik heb daar zelf nog niet in detail naar gekeken.
Ik hoor erg graag in de comments als je nog een goede vertaling weet, of andere feedback hebt!
Welke vertalingen vind ik niet zo goed?
confidential counsellor – bij “counsellor” denken Engelstlaigen aan een soort psycholoog, iemand aan wie je je problemen vertelt maar die niet per se oplossingen met je gaat zoeken.
confidential mediator -volgens de officiële omschrijving staat een vertrouwenspersoon 100% aan jouw kant, terwijl een mediator juist neutraal blijft. Ook niet perfect, dus.
Sommige grote Engelstalige bedrijven hebben een “ombudsman” of een “ombuds office” voor dit soort klachten. Die zou ik echter niet kiezen als vertaling, omdat in Nederland de term “ombudsman” ook bestaat en naar iets anders verwijst.
Een “confidant” is iemand die je in vertrouwen neemt, bijvoorbeeld je zus aan wie je je geheime affaire vertelt. Voor een vertaling in de context van een bedrijf of school is deze vertaling niet juist, een Engelstalige zal niet begrijpen dat het een officiele functie betreft.
Een “welfare officer” is in de UK iemand die helpt bij persoonlijke problemen, maar juist niet bij ongewenst gedrag binnen het bedrijf. Jammer, want ik had het anders een erg mooie vertaling gevonden.
Een “ethics officer” of “values officer” is verantwoordelijk voor het bepalen van de “code of conduct” en voor het zorgen dat iedereen zich daaraan houdt. Meer de baas van een vertrouwenspersoon dan de vertrouwenspersoon zelf, dus.
Wat is een vertrouwenspersoon?
In Nederland (en België geloof ik ook) is een vertrouwenspersoon iemand die aangesteld is door een bedrijf waar werknemers betrekkelijk laagdrempelig bij aan kunnen kloppen als ze last hebben van ongewenst gedrag. Denk aan gepest worden door collega’s of seksuele intimidatie van een manager. De vertrouwenspersoon kijkt eerst of het probleem informeel opgelost kan worden, zo niet, dan helpt hij of zij met de officiële klachtenprocedure.
Een vertrouwenspersoon kan intern of extern zijn, een interne vertrouwenspersoon (officieel vaak eigenlijk “contactpersoon”) is een collega die het erbij doet. Een externe vertrouwenspersoon is iemand die ingehuurd is door het bedrijf om als neutrale derde te helpen.
Heb je een moeilijk te vertalen woord?
Is er een woord of uitdrukking waarvoor je geen goede Engelse vertaling kunt vinden? Laat het me weten op mijn contactpagina, en ik probeer zo snel mogelijk te reageren.
Oorspronkelijk artikel: 14-02-2023 Bijgewerkt: 18-09-2024
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: SHVETS production, Pexels
Volgens mij is de context inderdaad soms gewoon anders in andere landen. In mijn ervaring was ik bij mijn banen aangeraden om HR te benaderen met evt klachten/incidenten.
Tegenwoordig hebben meer en meer bedrijven ook Employee Assistance Programs (EAPs). Vaak heb je dan een nummer dat je kan bellen om anoniem met een externe persoon te praten over incidenten en problemen op werk. Dit wordt door werk betaald en waar nodig worden zaken geescaleerd door de EAP, dacht ik. Niet hetzelfde als een vertrouwenspersoon, maar er is wat overlap.