Als je een beetje oplet, maak je niet twee keer dezelfde fout. “Een ezel stoot zich geen tweemaal aan dezelfde steen”, zeggen we dan in het Nederlands. Of ook wel met een rijmpje: “Een ezel stoot zich in het gemeen geen twee keer aan dezelfde steen.” Heeft het Engels ook een variant van dit spreekwoord? Voor dit artikel zocht ik dat voor je uit.
In het Engels zeggen we dit meestal letterlijk, in de vorm “don’t make the same mistake twice” of iets als “you won’t catch me making the same mistake twice“.
Wil je het toch als spreekwoord, dan kun je uit de onderstaande mogelijkheden kiezen:
Fool me once, shame on you. Fool me twice, shame on me. (letterlijk: houd me één keer voor de gek en jij moet je schamen. Houd me een tweede keer voor de gek en ik moet me schamen.)
A burnt child dreads the fire. (letterlijk: een kind dat zich eens verbrand heeft, is bang voor vuur)
Once bitten, twice shy (letterlijk: één keer gebeten, de tweede keer terughoudend). Als je één keer een vervelende ervaring hebt gehad, dan kijk je de tweede keer wel uit. (Als je nu denkt, dit spreekwoord komt me wel erg bekend voor, hij zit in het liedje Last Christmas van Wham:
Once bitten and twice shy
I keep my distance, but you still catch my eye
Tell me, baby, do you recognise me?
Well, it’s been a year, it doesn’t surprise me
Sorry voor de oorwurm!)
Deze vertalingen liever niet
Een prachtige vertaling is “a fox is not taken twice in the same snare“. Betekent precies hetzelfde (letterlijk: een vos trapt niet twee keer in dezelfde val). Helaas is dit in het Engels een ouderwets spreekwoord dat niet meer bekend is. Kijkend in een groot corpus van Engelstalige kranten en websites, zie dat hij in de laatste paar jaar geen enkele keer gebruikt is. In dit forum zie je ook dat Engelstaligen het spreekwoord niet kennen en verkeerd uitleggen. Ik zou hem dus niet gebruiken, tenzij je er een uitleg bij geeft.
Je hebt ook nog deze, uit de bijbel: “as a dog returns to his vomit, so a fool repeats his folly” (letterlijk: een idioot die zijn fout nogmaals begaat, is als een hond die teruggaat naar zijn overgeefsel). Deze is ook erg onbekend, en bovendien nogal vies.
Online woordenboeken geven ook de letterlijke vertaling “a donkey does not hit the same stone twice”. Dit is in het Engels geen bestaand spreekwoord. Het is echter wel duidelijk wat het betekent, dus je kunt ervoor kiezen om iets te zeggen als “As we say in Dutch, a donkey does not hit the same stone twice“.
In online woordenboeken staan ook varianten van “kill me once, shame on you, kill me twice, shame on me”. Dit was oorspronkelijk een grapje op de “fool me once” van hierboven. Deze vorm is nu blijkbaar populair in de videogamewereld, maar het is geen standaard Engels en ik zou hem niet gebruiken.
Heb je een moeilijk te vertalen woord?
Is er een woord of uitdrukking waarvoor je geen goede Engelse vertaling kunt vinden? Laat het me weten op mijn contactpagina, en ik probeer zo snel mogelijk te reageren.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1200 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 1900 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Noah Denhe, Pexels