Ik kreeg de volgende vraag via mijn contactformulier:
Ik ben voor mijn werk al weken op zoek naar een gepaste vertaling voor de drie fasen van de B.O.B. besluitvormingsprocedure. Deze bestaat uit drie fasen: Beeldvorming (wat is feitelijk gezien de situatie), Oordeelsvorming (hoe is het zojuist geformuleerde beeld relevant voor mij? Wat moet ik hier mee?) en Besluitvorming (Wat gaan we nu doen?)
Er is geen goede Engelse vertaling voor “beeldvorming”, daar zal ik morgen een gedetailleerder stukje over posten. “Oordeel” is ook lastig. Ik heb eerst gekeken naar Engelstalige besluitvormingsprocessen. Misschien bestaat er in de Engelstalige wereld als iets zoals onze Nederlandse BOB?
Helaas heb ik niets kunnen vinden. De meest vergelijkbare is de OODA-loop: observe, orient, decide, act. Als we deze vergelijken met BOB, dan knippen we die laatste eraf, en komen we uit bij OOD: observe, orient, decide. Ik vind deze voor de vragensteller geen slechte vertaling, want de drie fases komen erg overeen met zijn omschrijving van de fases.
We kunnen ook in wat meer detail kijken naar de BOB om tot een vertaling te komen. Als ik online zo kijk, en naar de omschrijving van mijn vragensteller, dan kom ik uit bij
beeldvorming = informatie verzamelen
oordeelsvorming = analyseren van die informatie
besluitvorming = beslissing nemen
In het Engels wordt dat dan
GAM: Gathering information, analysing information, making a decision
Naar voorbeeld van de OODA hierboven kunnen we dan naar iets als
LAD: learn, analyse, decide
of DED: discover, evaluate, decide
of OAD: observe, assess, decide
Of een andere combinatie van de drie woorden. Die laatste vind ik zelf het mooist, trouwens.
De letterlijkste vertaling die ik kan verzinnen is “CCC: coming to an understanding, coming to an opinion, coming to a decision” Maar die is wel erg lomp hoor, met die drie “coming to’s”.
Maar ik wil zo graag dat beeldende van die beeldvorming erin hebben
“Beeldvorming” is een prachtig woord. Als je het hoort, heb je er een beeld (!) bij van iemand die beelden in zijn hoofd vormt. Ik snap dat je dat erin wilt houden. Als vertaler zeg ik: doe het niet. In het Engels zeggen ze het niet zo, begrijpen ze het niet zo. Je kunt in het Engels wel zeggen “to form a mental image”, maar dat is veel letterlijker, dat je echt een beeld “ziet” in je hoofd. “I still have a mental image of my husband, even a decade after his death.” Zoiets.
Het beste wat ik je kan aanbieden is “to form a mental model”, maar dat vind ik niet passen. Dan zou je iets doen als “form a mental model, form an opinion, make a decision”. Ik vrees dat Engelstaligen die eerste stap niet juist zullen opvatten. “informatie verzamelen” en “form a mental model” zijn twee heel verschillende dingen, dat tweede is veel smaller, veel meer gericht op één groep informatie.
Heb jij een beter idee?
Ik ben zelf stiekem wel tevreden met “observe, assess, decide“. Maar misschien leest er wel iemand mee die in zijn of haar bedrijf al een vertaling heeft van de BOB. Of gewoon iemand met nog een ander mooi idee voor een vertaling. Ik hoor het erg graag in de comments!
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: fauxels, Pexels
Ik heb begrepen dat de herkomst van het BOB-model gebaseerd is op onderzoek uit 1951 van Robert Bales en Fred Strodtbeck over fases in probleemoplossing in groepen. Zij kwamen tot de fases “orientation, evaluation, control.” Met uitzondering van de laatste komt dat qua essentie goed overeen met “observe, assess, decide.” De originele herkomst van het Nederlandse BOB-model heb ik niet kunnen vinden. Grappig hoe dit blijkbaar een eigen leven is gaan leiden!
Hartelijk bedankt voor de toevoeging Robbert, wat goed dat je naar de oorsprong bent gegaan. Dat “control” vind ik wel erg ver weg staan van de betekenis die er nu aan de laatste fase wordt gegeven, inderdaad.
“Orientation, evaluation, resolution” misschien? Of gewoon “Orientation, evaluation, decision”. Nog meer opties voor wie ze nodig heeft 🙂
Bedankt!