Deze vraag kreeg ik op mijn contactpagina: Hoi Heddwen, wat zijn goede Engelstalige uitdrukkingen voor “hollen of stilstaan” als het gaat om onregelmatigheden in tempo of werkdruk?
Dit is een uitstekende vraag, want bij het zoeken naar vertalingen ben ik erachter gekomen dat er geen bestaande Engelse uitdrukkingen zijn die hetzelfde betekenen als “hollen of stilstaan”. En dat is raar, want het lijkt me zo’n universeel menselijke ervaring.
Zoals je hieronder zult zien zijn er twee mogelijke oplossingen, ofwel je legt het gevoel op een wat langere manier in het Engels uit, dan krijg je iets als “you’re either working hard or doing nothing“. Of je gebruikt een “verzonnen” Engelse uitdrukking. Dit laatste is gevaarlijk, want je wil wel dat mensen je begrijpen. “Hustle or nothing” vind ik persoonlijk erg leuk, en ik denk dat hij wel begrepen zal worden, maar misschien heb ik het mis! (“hustle” = hard werken voor je geld. Het is op het ogenblik een modewoord in het Engels, denk aan “side hustle”)
| Nederlands | Engels |
| Je zult moeten wennen aan dit soort werk. Het is hollen of stilstaan. | This type of work takes some getting used to. You’re always either working like hell or twiddling your thumbs. This type of work takes some getting used to. You’re always either stressed out of your mind or bored to tears. This type of work takes some getting used to. You’re either going full throttle or standing about doing nothing. This type of work takes some getting used to. It’s either pedal to the metal or idling in place. (dit is geen bestaande uitdrukking in het Engels) This type of work takes some getting used to. It’s a constant all or nothing. |
| Ik heb een hekel aan reizen met openbaar vervoer. Het is telkens hollen of stilstaan. | I can’t stand travelling by public transport. It’s this constant hurry-up-and-wait. I can’t stand travelling by public transport. It’s always a sprint or a standstill. (let op! is geen bestaande uitdrukking in het Engels – zal alleen begrepen worden in de context waar je écht aan het rennen of aan het stilstaan bent, zoals rennen of wachten voor de bus. Gebruik hem niet in een andere context!) |
| IJsjes verkopen op het strand is hollen of stilstaan. Ofwel superdruk, ofwel niets te doen. | Selling ice cream on the beach is feast or famine. It’s either crazy busy or completely dead. (let op! alleen in deze context – feast or famine betekent “veel geld verdienen of geen geld verdienen”) Selling ice cream on the beach is hustle or nothing. You’re either slammed with customers or just waiting around. (let op! is geen bestaande uitdrukking in het Engels!) |
Deze vertalingen liever niet
Hieronder wat uitdrukkingen die ik heb gevonden die ofwel nooit een goede vertaling zijn, ofwel alleen in een heel specifieke context.
hurry-up-and-wait – dit is een Amerikaanse uitdrukking die betekent dat je je moet haasten om iets te bereiken of ergens aan te komen, maar als je er dan bent moet je wachten. Niet helemaal hetzelfde als “hollen of stilstaan”, in de context van reizen vind ik het wel een goede vertaling.
all or nothing – betekent hetzelfde als het Nederlandse “alles of niets” en is naar mijn mening meestal geen goede vertaling.
going from one extreme to the other – als ik dit zonder verdere context zou lezen, zou ik denken aan meerdere heftige, extreme gebeurtenissen. Ik zou niet denken aan “niets doen” als een mogelijke “extreme”.
feast or famine – ofwel je verdient heel veel, ofwel je verdient helemaal niets. Denk aan een ijscowagen die veel verdient als het lekker weer is, en helemaal niets als het regent.
boom-and-bust – gaat over de economie, dat je van gouden tijden naar een depressie gaat
going nowhere fast
it never rains but it pours
stop-and-go – dit verwijst naat autorijden, een weg met veel stoplichten of dat je in de file telkens moet stoppen en weer gaan. Kan in bepaalde contexten een goede vertaling zijn, maar ik vond hem in mijn voorbeelden hierboven nergens passen.
Heddwen versus machine
Ik ga vanaf nu bij elke vertaling kort aangeven of chatGPT onzin verkoopt of niet, en dit is er eentje: ChatGPT geeft vertalingen die klinken alsof ze in het Engels bestaande uitdrukkingen zijn, maar dat is niet zo. Ik vind dat gevaarlijk, want een niet-native speaker zal denken dat het prima vertalingen zijn. Een greep: “rush or rest”, “a sprint or a standstill”, “fast or stagnant”, “hustle or wait”. Klinkt allemaal prima (zeker dat “rush or rest”!), maar zal niet door een Engelstalige begrepen worden.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Andreea Ch, Pexels