Ik kreeg een vraag via email: “Onlangs was ik met mijn Engelse vrienden aan het stoeien over de Nederlandse uitdrukking/wens: Lang zal hij leven in de Gloria.” Hoe zou je dat vertalen?
Dat zijn eigenlijk meerdere vragen in één. Als vertaler zou ik de titel van het lied willen vertalen naar een vergelijkbaar lied in het Engels. Maar de vraagsteller is volgens mij eerder geïnteresseerd in hoe hij de betekenis aan een Engelstalige kan overbrengen.
Eerst maar even hoe ik het als vertaler op zou lossen. “Lang zal hij/zij leven in de gloria” is meestal een verjaardagslied, en in Engelstalige landen wordt dan “Happy Birthday” gezongen, dus dat is meestal de beste vertaling.
| Nederlands | Engels |
| Ze zongen “lang zal ze leven in de gloria” | They sang “Happy Birthday”. |
| Ze zongen “lang zal ze leven in de gloria” en “zij leve hoog” | They sang “happy birthday” and “for she’s a jolly good fellow”. They sang two typical Dutch birthday songs. |
| Nou, lang zal ik leven in de gloria, dan maar. | Well, happy birthday to me then, I guess. Well, a long and glorious life to me then, I guess. |
| In Nederland wensen we de jarige toe dat hij lang leeft in de gloria. | In the Netherlands, we wish the birthday boy or girl a long life in glory. In the Netherlands, we wish the birthday boy or girl a long life in splendour. In the Netherlands, we wish the birthday boy or girl a long and glorious life. |
Welk lied zingen Engelstaligen om de jarige een lang leven toe te wensen?
Het Engels heeft geen verjaardagslied over een lang leven. Op verjaardagen wordt in principe alleen “Happy Birthday” gezongen, en dat was het.
Toch is er een Engels lied dat enigszins vergelijkbaar is: “for he’s a jolly good fellow“. Hieronder op bijzonder grappige wijze gebruikt in de film Life of Brian van Monty Python:
Dit lied wordt niet vaak meer gezongen, het is meer iets voor oudere generaties. Maar men ként het lied wel, dus het is ook een mogelijke vertaling.
(Leuk weetje: tot 2017 kostte het geld om “Happy Birthday” in films en TV series te laten horen. De mevrouw die de melodie schreef is namelijk 1946 gestorven en copyright gaat altijd tot 70 jaar na iemands dood. Om die reden hoor je op TV vaak “For he’s a jolly good fellow” in plaats van Happy Birthday, maar dat lied wordt, zeker in Amerika, eigenlijk niet op verjaardagen gezongen.)
Hoe leg je “in de gloria” in het Engels uit?
“Lang zal hij leven in de gloria” is voor ons zo’n standaardzinnetje dat we niet meer nadenken over de daadwerkelijke betekenis. Maar “gloria” is natuurlijk gewoon glorie, lof, roem, eer. Het Engelse woord “glory” vat die betekenissen prima, dus je kunt gewoon zeggen “long may he live in glory“
Klinkt raar, want in het Engels is het geen vaste term, maar is een prima vertaling als je de betekenis duidelijk wilt maken.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1200 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 1900 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Amponsah Nii Davidson, Pexels