“Wie niet sterk is moet slim zijn” was één van mijn lievelingsspreekwoorden toen ik een klein, zwak meisje was, en ik weet nog dat ik toen al discussieerde met mijn Britse moeder wat de beste vertaling naar het Engels was (deze site zat er al vroeg in). Het woordenboek gaf “necessity is the mother of invention”, wat ik toen al nergens op vond slaan, en nu nog steeds. Gelukkig is er nu: het internet.
Er is geen Engelse uitdrukking die precies hetzelfde betekent, dus hebben vertalers hun eigen verzinsels gemaakt, en ik dit geval zitten er wat mooie vondsten tussen. Mijn favoriet is “wisdom is better than strength“. Dit is geen gevestigde uitdrukking in het Engels, maar hij loopt zó lekker en is zo duidelijk dat de Engelstalige lezer bijna zal denken dat het een bestaande uitdrukking is.
Een andere mooie is “if you aren’t big and strong, you have to be cunning“. Ook hier: geen gevestige uidrukking in het Engels, maar hij loopt lekker en zal door iedereen begrepen worden.
“If you are not strong, (you should) be smart” is nog letterlijker vertaald. Deze vind ik minder mooi, ik zou de andere twee aanraden. Maar hij kan wel.
Bestaande Engelse uitdrukkingen die niet precies hetzelfde betekenen, maar wel in de buurt komen, zijn:
“If you can’t outrun them, you have to outsmart them” (= als je niet sneller kunt zijn, wees dan slimmer) Ik kende hem nog niet, maar hij past als vertaling bijzonder goed. Amerikaans, maar wordt internationaal zonder twijfel ook goed begrepen.
“Don’t work hard, work smart” betekent dat je minder hard hoeft te werken als je slimme oplossingen implementeert. Excel gebruiken in plaats van handmatige berekeningen te doen, bijvoorbeeld.
“If you can’t beat them, join them” (= als je je tegenstander niet kunt verslaan, doe dan juist met ze mee)
Heb je een moeilijk te vertalen woord?
Is er een woord of uitdrukking waarvoor je geen goede Engelse vertaling kunt vinden? Laat het me weten op mijn contactpagina, en ik probeer zo snel mogelijk te reageren.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Annushka Ahuja, Pexels