Er is geen exacte tegenhanger voor ons woord “overheid” in het Engels, en wat het extra lastig maakt, is dat het woord “government” voor Britten iets anders betekent dan voor Amerikanen.
We lopen de mogelijke vertalingen even door:
government – het woord “government” betekent voor Britten iets anders dan voor Amerikanen. Voor Amerikanen is “government” een prima vertaling, die denken dan aan regering plus parlement plus rechtelijke macht. “Local government” is voor een Amerikaan ook niet moeilijk te begrijpen. Voor Britten is “government” echter hetzelfde als ons woord “regering”; het verwijst alleen naar de ministers en de premier, de uitvoerende macht. (In Amerikaans Engels is dit “administration“) Veel smaller dan ons woord “overheid” dus.
Ik heb het idee dat de Amerikaanse betekenis algemeen Engels aan het worden is, zeker als bijvoeglijk naamwoord. Een “government official” zal ook een Brit begrijpen als “ambtenaar”, denk ik.
authorities – “the authorities” dat zijn de mensen die het voor het zeggen hebben. Dit is qua betekenis misschien de beste vertaling, maar als vertaling klinkt het toch vaak niet helemaal lekker. Ik moest even nadenken waarom, en ik denk dat het eraan ligt dat we dit woord in het Engels vooral op een wat vage manier gebruiken om het over machthebbers van ándere landen te hebben. “The Colombian authorities have brokered a deal”. Of over de politie of het leger. “The authorities took him into custody.” Er hangt wat niet-democratisch aan, ofzo? (Als iemand meeleest met een mening, ik hoor het graag in de comments!)
| Nederlands | Engels |
| nationale overheid/ rijksoverheid (NL)/ federale overheid (België) | central government (US English) national administrative authorities public authorities |
| provinciale overheid | Provincial government Provincial authorities |
| gemeentelijke overheid | Municipal government The municipality Local authorities |
| Dit project wordt gefinancierd door de overheid | This is a state-subsidised project |
| Het UWV is een overheidsinstelling. | The Dutch Employee Insurance Agency (UWV) is a public institution. The Dutch Employee Insurance Agency (UWV) is a public-sector institution. The Dutch Employee Insurance Agency (UWV) is a government agency. The Dutch Employee Insurance Agency (UWV) is a state-run agency. |
Hoe kunnen we in vertaling het verschil duidelijk maken tussen “overheid” en “regering”?
Ik kreeg bovenstaande vraag in mijn inbox. De regering is in het Nederlands koning + premier + ministers. De overheid is een bredere term die alle publieke bestuursorganen omvat, van nationaal tot lokaal niveau. De regering maakt deel uit van onze overheid, maar ook lokale overheden zoals provincies, gemeenten en waterschappen doen mee, én uitvoerende diensten zoals de belastingdienst en het UWV.
In het Engels is er geen goede manier om het verschil duidelijk te maken, beide woorden worden in principe vertaald met het woord “government”. Heb je beide termen in één verhaal, dan raad ik aan regering met “government” te vertalen (of “administration” als je doelgroep Amerikaans is), en voor “overheid” uit te wijken naar termen als “public sector“.
| Nederlands | Engels |
| De regering heeft een nieuw beleid aangekondigd, dat door de gehele overheid moet worden uitgevoerd en bewaakt. | The government has announced a new policy that must be implemented and monitored by the entire public sector. The government has announced a new policy, that must be implemented and monitored all government bodies. The administration has announced a new policy that must be implemented and monitored all public institutions. (“administration” op deze manier gebruiken is Amerikaans Engels) The government has announced a new policy, that must be implemented and monitored the entire governmental framework. |
Help je mee?
Ik ben niet zo tevreden over dit artikel, want een pasklaar antwoord kan ik niet geven, en de vertalingen voelen allemaal niet helemaal lekker. Als iemand meeleest met een goed idee: ik hoor het graag in de comments!
Relevante Twitter-draad
Deze niet-Nederlandse meneer krijgt een slecht gevoel bij het woord “overheid” omdat het natuurlijk letterlijk iets betekent als “het boven iemand anders staan”. “The abovehood”, als je het letterlijk terugvertaalt. Mensen die Duits spreken hebben dit gevoel ook sterk, want “Obrigkeit” is voor hen een naar, ouderwets woord.
Voor ons Nederlandstaligen is “overheid” een heel normaal, dagelijks woord. Toch grappig om te zien hoe niet-moedertaalsprekers een kant aan onze taal zien die voor ons door dagelijks gebruik niet meer op de oppervlakte ligt.
Heddwen against the machine
ChatGPT deed het verrassend goed toen het ging om de vraag over het verschil tussen “regering” en “overheid”. Bij de zin “Dit project wordt gefinancierd door de overheid” gaat ChatGPT de mist in, omdat hij per se het woord “overheid” wil vertalen, en niet ziet dat dit in het Engels meestal juist anders zou worden geformuleerd (“state-funded”).
Oorspronkelijke publicatie: 16-09-2023. Bijgewerkt: 16-09-2024 (dat is toevallig!)
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1500 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 2300 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: flickr.com/photos/105105658@N03
Ik heb de indruk dat in Engeland vooral over ‘council’ gesproken wordt als men gemeente bedoeld. ‘The council has imposed a fine on….’ Of als je ‘naar de gemeente’ moet voor een document moet je naar de fysieke plaats ’town hall’
Ik vind ‘government’ een prima vertaling, als iemand die in Canada en Nieuw-Zeeland heeft gewoond. En ik ben het met je eens dat ‘authorities’ inderdaad een niet-officieel gevoel geeft. En/of iemand uit uit de krijgsmacht, de politie, de handhaving, douanen, etc.
Ik vraag me af hoe men het woord ‘regering’ zou vertalen. Ik weet niet eens of het verschil tussen ‘regering’ en ‘overheid’ bestaat in het Engels?
Wat dit ook lastig maakt is dat Engelstalige landen vaak andere typen regeringen hebben. Ik ben nog niet tevreden met de typische Engelse vertalingen voor Wethouder of Gedupteerde. Ik weet niet of zulke posities überhaupt bestaan in Canada of de VS. Dit geldt ook voor termen zoals stadhouder of raadpensionaris.
Government gebruik ik (in UK) voor regering, en dan heb ik het gewoonlijk over politieke besluiten. Maar regeren/to govern is misschien wel niet zo’n voor de hand liggende combinatie als het voor mij lijkt? Voor overheid vind ik the state inderdaad ook prima, vooral wanneer het als instituut bedoeld is.
En verder viel me op dat waar municipality in Zuid-Afrika de gewone vorm is voor gemeente, veel Britten daar raar van opkijken: die willen council horen, en county voor provincie.
Tenslotte een typo: smaller dan, want vergelijkende trap.
Bedankt voor je toevoeging! Municipality voor “gemeente” (lokale overheid) is inderdaad een goeie, goed onderwerp voor nog eens een artikel!
Mijn “dan”- en “als”-gevoel is helemaal in de war geraakt sinds ik in Duitsland woon en regelmatig Duits praat. Het is hier precies andersom… Bedankt voor de verbetering 🙂