Als je in het Nederlands “mimiek” zegt, dan bedoel je iemands gezichtsuitdrukkingen, en ook hoe iemands gezichtsuitdrukkingen in elkaar overgaan. Vaak heb je het ook over de handgebaren en lichaamstaal, maar de gezichtsuitdrukkingen zijn het belangrijkst. Dat eerste kun je ook in het Engels vatten, maar dat tweede is in het Engels een stuk lastiger. Bovendien is “mimiek” een false friend met het Engelse “mimic” of “mimicry”, wat iets heel anders is.
De beste vertaling voor “mimiek” is “facial expressions”, eventueel met “and gestures” of “and body language” erachter. Dat is natuurlijk veel meer een mond vol dan ons mooie, korte “mimiek”.
| Ik zie aan je mimiek dat je niet gelukkig bent. | I can see from your facial expression that you are unhappy. |
| Mimiek is een belangrijk deel van communicatie. | Facial expressions and gestures are an important part of communication. |
| Let maar even op zijn mimiek, je kunt zien dat hij zenuwachtig is. | If you follow his facial expressions and gestures you can see how nervous he is. Take a look at his face, you can tell he’s nervous. (geen 100% vertaling, wel wat een Engelstalige zou zeggen in dit geval) |
| Ze heeft een hele toffe mimiek. | moeilijk te vertalen I love the way she moves when she talks. I love her facial expressions and body language. I love the way her personality shows in her facial expressions and gestures. I love her facial features (= gelaatstrekken), I love the way they move. |
Een valse vriend die vaak misgaat
Kijk je in een online woordenboek, dan zie je dat “mimiek” vaak vertaald wordt door “mimicry”. Online woordenboeken halen hun gegevens van bestaande vertalingen op het internet, dus dat betekent dat het (professionele) vertalers zijn die deze fout vaak maken.
De reden is, denk ik, dat vertalers Engels die het Nederlands als tweede taal spreken het toch wat minder gangbare Nederlandse woord “mimiek” niet kennen, en dénken dat er “mimcry” bedoeld wordt. Dat past namelijk vaak best in de zin.
Neem de zin “die acteur is bekend vanwege zijn veelzijdige mimiek”. Zo’n Engelse vertaler vat dat op als “die acteur is bekend geworden omdat hij zo veelzijdig mensen na kan doen”. Kan best. Dus zoekt hij het verder niet op, maar vertaalt het als “mimicry” of “mimic” (= nabootser; “that actor has become famous because he is such an impressive mimic“).
Alle niet-kloppende vertalingen op een rijtje
“Mimic” en “mimicry” kloppen dus nooit als vertaling. Maakt niet uit hoeveel (online) woordenboeken deze vertaling geven. KLOPT. NIET. NOOIT. IN GEEN ENKEL GEVAL. (Laat het me vooral weten in de comments als je denkt dat ik het mis heb.)
“Mimiek” kán in het Nederlands ook verwijzen naar de kunst van het mimetheater, dus van die witte clowns die aan gebarenkunst doen. Dan is de vertaling “mime”. Maar ik heb het idee dat ook de vertaling “mime” vaker misgaat dan goed. Dat vertalers denken “oh, het gaat om theater, dan zal het wel om mime gaan”, terwijl het dus eigenlijk over de gezichtsuitdrukkingen en bewegingen van de acteur gaat.
Verder heb ik ook “sign language” gezien. Dat betekent “gebarentaal”, dus hoe dove mensen met elkaar praten, en klopt dus zeker niet.
Dwaze False Friend Dagen
September 2022 is voor mij het moment om alle valse vrienden die ik nog klaar had staan te bespreken. Allemaal eruit, twee voor de prijs van één, hoppa!
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters:
English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world.
English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bronnen foto’s: dame die lacht: Andrea Piacquadio, Pexels, mimespeler: flickr.com/photos/aedeacon (cropped), CC BY 2.0