In Nederland hebben Amsterdam en Rotterdam een metro. Ergens tussen een trein en een tram in, rijdt in Nederland vooral bovengronds maar ook ondergronds.
Ik pleit ervoor om in het Engels naar de Nederlandse metro te verwijzen met het woord “metro“. In Engelstalig gebied is dit een woord geworden om te verwijzen naar ondergrondse treinen in Europese steden, vooral Parijs, maar ook Amsterdam.
Amsterdam en Rotterdam kiezen zelf ook voor de vertaling “metro” in hun officiële Engelstalige uitingen.
De meeste Engelstaligen zullen het begrijpen, en het heeft iets cools en werelds. Heb je te maken met een minder wereldse doelgroep, bijvoorbeeld Amerikanen die Amerika nooit uit geweest zijn, geef er dan even een uitleg of een plaatje bij.
Een algemene vertaling als je iets droogs nodig hebt, is trouwens “rapid (mass) transit system“. Wikipedia heeft er een prachtig artikel over, mét nog een bespreking van de terminologie wereldwijd, voor het geval mijn site je vandaag van te weinig metro-input heeft voorzien.
“Subway” en “underground” zijn problematisch
Maar hoe zit het dan met “subway” en “the underground”? Die vertalingen zijn problematisch, ik leg hieronder uit waarom.
Probleem 1: Amerikaans vs Brits Engels
Het grootste probleem met de vertaling van “metro” naar het Engels is dat er in de Engelstalige wereld geen enigheid is over de naam van zo’n treinstelsel. In Londen heet het “the underground” (officeel: “the underground train“) of, in de omgangstaal, “the tube“. In Amerika heet het “the subway” (officieel: “the subway train“).
In oude schoolboeken staat dat het woord “subway” bij Britten tot verwarring zal leiden, omdat een “subway” voor hen een voetgangerstunnel is. Dat is nog steeds wel zo, maar het Amerikaanse “subway” is door televisie en film zó bekend dat ik me niet kan voorstellen dat het bij een Brit nog tot verwarring zou leiden. Ze gebruiken het woord zelf zo niet, maar begrijpen echt wel wat er bedoeld wordt.
Andersom is het niet zo, de gemiddelde Amerikaan zal bij het woord “the underground” of “the tube” niet begrijpen dat er een trein bedoeld wordt. Zeg je “underground train” dan is dat natuurlijk wel duidelijk.
Probleem 2: een “underground” die niet onder de grond is
In Nederland rijdt de metro toch vooral bovengronds, waardoor “underground train” voor veel Engelstaligen klinkt als iets wat het niet is.
Voor Londenaren is dit overigens geen probleem, de London Underground rijdt namelijk ook flinke stukken bovengronds – maar niet alle Engelstaligen wonen in Londen. (Al zijn sommige Engelsen uit dit gebied wel van mening dat zij het enige correcte Engels spreken!1)
“Subway” heeft dit probleem ook (sub way betekent letterlijk “a way under the ground”, dus een ondergrondse passage). Maar die letterlijke betekenis zullen veel Engelstaligen niet zo op hun scherm hebben, dus dat is weer een punt voor “subway“.
Heb je een moeilijk te vertalen woord?
Is er een woord of uitdrukking waarvoor je geen goede Engelse vertaling kunt vinden? Laat het me weten op mijn contactpagina, en ik probeer zo snel mogelijk te reageren.
1 Ik kom uit de regio Londen. Ik denk niet dat ik het enige correcte Engels spreek, maar mijn familie denkt dat soms wel! Mijn moeder zei vroeger altijd minachtend, als ik een woord of uitdrukking naar haar mening verkeerd gebruikte, “Oh darling, that’s American.”
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters:
English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world.
English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bronnen foto’s: metro Japan: flickr.com/photos/tamaiyuya, CC BY 2.0