Ik zou liever een smakelijker onderwerp hebben gekozen, maar zaterdag is mijn Spotlight Saturday, waarin ik een term uit de actualiteit behandel, en deze week kom ik er niet omheen om de Engelse vertaling te bespreken voor deze ziekte die sinds kort in Europa te vinden is.
De vertaling is in principe heel makkelijk, de ziekte heet in het Engels namelijk “monkeypox“. (Officieel één woord. Je ziet het ook weleens uit elkaar geschreven, maar aan elkaar is beter.)
“Pox” is taalkundig interessant
Wat taalkundig interessant is aan dit woord is de spelling van “pox”. Als Nederlander herken je er makkelijk een meervoud in, omdat het bij ons “pokken” heet. Nederlanders maken daarom weleens de fout dat ze *monkeypocks* schrijven.
Maar wat nu zo leuk is: Nederlanders hebben gelijk. De spelling was daadwerkelijk vroeger “pockes“, meervoud van “pock”. Maar eeuwen geleden heeft iemand bedacht om het met een “x” te schrijven. De reden is onbekend, al acht ik het waarschijnlijk dat het simpelweg komt omdat het korter is. Stel je voor je bent een 16e eeuwse ambtenaar die doodsoorzaken in aan het vullen is op een lijst na een uitbraak. Dan maak je er al snel “pox” van, lijkt me.
Dat “pock” zie je trouwens nog terug in het Engelse “pockmark”, officieel een litteken van de pokken, die in het algemeen gebruikt wordt voor pokken-achtige oneffenheden.
Pokkenen
Huidige Engelstaligen herkennen “pox” niet meer als meervoudsvorm, waardoor je de grappige situatie krijgt dat je in het Engels kunt spreken van “poxes”. Eigenlijk dus “pokkenen”. Geen heel standaard Engels, hoor, want hoe vaak heb je het nu over meerdere vormen van pokken tegelijk, maar wel leuk als je van taal houdt.
Monkeypox, smallpox and chickenpox are all types of poxes.
Hoe zit het met al die andere pokken?
Kom, ik ben nu toch bezig, even de andere belangrijke pokken benoemen.
| Engels | Nederlands | Wat? |
| chickenpox | waterpokken | standaard kinderziekte, komt vaak voor |
| smallpox | pokken | gingen mensen vroeger bij bosjes dood aan, nu uitgeroeid, hoera |
| cowpox | koepokken | kan van een koe op een mens overgaan, maar is niet zo gevaarlijk en is historisch heel belangrijk omdat het de basis was van het allereerste vaccin |
Spotlight Saturday
Elke zaterdag is het op deze site Spotlight Saturday. Ik bespreek dan een woord of uitdrukking uit de actualiteit. Zie je een Nederlandse term voorbijkomen in het nieuws dat goed op deze site zou passen? Laat het me weten op mijn contactpagina!
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She has two email newsletters:
English and the Dutch is for Dutch speakers looking to improve their English, but also for near-native speakers who write, translate into, or teach English. Also interesting for people who like to compare Dutch-speaking culture to everybody else in the world.
English in Progress keeps English speakers up to date on the latest developments in the English language. Subscribers are mostly academics, English teachers, translators and writers.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: A D, pexels (ik dacht: liever een lief aapje dan zo’n nare foto met pokken. Aan de andere kant voel ik me schuldig want die aap kan er ook niets aan doen. Maar ja.) Maan: flickr.com/photos/uahirise-mars, public domain