Bij het zoeken naar goede Engelse vertalingen voor “iets gaat je verstand te boven” ontdekte ik dat het probleem niet bij het Engels ligt, maar bij het Nederlands. De uitdrukking wordt namelijk op twee manieren gebruikt.
Je kunt geïrriteerd zijn “Echt, dat gedoe met jou! Het gaat me mijn verstand te boven!” of je kunt filosofisch mijmeren over iets dat te groots is om te bevatten. De Engelse vertalingen voor het een passen net niet bij het ander. Zoals altijd heb ik hieronder weer mijn best gedaan.
| Nederlands | Engels |
| Dat zij bevriend kan zijn met die engerd. Het gaat mijn verstand te boven. | How can she be friends with that creep. It’s beyond me. How can she be friends with that creep. I just can’t understand it. How can she be friends with that creep. It defies belief. How can she be friends with that creep. It’s mind-boggling. How can she be friends with that creep. I just can’t wrap my head around it. |
| Moederliefde gaat het verstand te boven. | A mother’s love is more powerful than reason. Motherly love defies reason. |
| We kunnen niet bevatten hoe groot het universum is. Het gaat ons verstand te boven. | We cannot imagine how big the universe is. It is beyond our comprehension. The universe’s vastness is beyond our capacity to comprehend. The enormity of the universe is beyond our grasp. We can’t fathom it. We cannot imagine how big the universe is. It is beyond our ken. (Schots en behoorlijk pretentieus) |
Deze vertaling liever niet
Ook al is de betekenis vrijwel hetzelfde, ik ben toch geen fan van de vertaling “it is over someone’s head”. Dit betekent dat iets iemand boven de pet gaat, dat ze er niets van begrijpen.
Dat het niet past, komt door de toon. Als iets je verstand te boven gaat, dan ben je ofwel geïrriteerd (bovenste voorbeeld in de tabel), en dan past de vertaling zeker niet. In het tweede voorbeeld gaat “verstand te boven” meer om een soort filosofisch idee van een idee niet kunnen bevatten, ook dan vind ik het prozaïsche “it’s over my head” niet passen. Ten eerste omdat het te informeel is, maar ook omdat de betekenis meer gaat om het niet begrijpen van je belastingaangifte, en minder om het niet begrijpen van het universum.
Ugh, this tax form is completely over my head – bah, dit belastingformulier gaat me mijn pet te boven/ ik begrijp geen snars van dit belastingformulier.
Bovendien ligt er voor niet-native speakers verwarring op de loer met “to be in over my head” (= ik zit tot boven mijn oren in de problemen).
Mijn advies: niet gebruiken.
Heb je een moeilijk te vertalen woord?
Is er een woord of uitdrukking waarvoor je geen goede Engelse vertaling kunt vinden? Laat het me weten op mijn contactpagina, en ik probeer zo snel mogelijk te reageren.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1200 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 1900 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Cup of Couple, Pexels