Ik kreeg de volgende vraag via mijn contactformulier over de term “propedeuse” in het Engels:
Hoe zeg je propaedeuse in het Engels? Ik ben al tijden bezig hier een geschikte term voor te vinden die herkenbaar is in het buitenland, maar Google of het woordenboek helpen me helaas niet.
Of je nu “propedeuse” of “propaedeuse” schrijft (sinds 1996 is het dat eerste); het is geen wonder dat de vragenstelster online geen goed antwoord kan vinden, want die is er ook niet. Alleen in de UK bestaat er iets vergelijkbaars, namelijk het “certificate of Higher Education“, maar dat is zo’n vage term, die zal buiten de UK zeker niet goed begrepen worden. In geen enkel ander Engelstalig land kennen ze dat opleidingsonderdeel als apart benoembaar iets.
Natuurlijk hebben opleidingen in het buitenland ook een eerste jaar, maar je krijgt geen certificaat bij de afronding ervan en het halen of niet halen van dat eerste jaar heeft geen bijzondere betekenis.
Ik heb mijn best gedaan om voor de meeste situaties een vertaling te verzinnen, zie de tabel. Als er iets mist, of je weet een betere vertaling: laat het me weten in de comments!
| Ik heb in 2009 mijn propedeuse behaald. (Ik heb in 2009 mijn P behaald.) | In 2009, I successfully completed my first year of university. In 2009, I successfully completed my freshman year of university. (US) In 2009, I became a sophomore. (US) |
| Gefeliciteerd met je propedeuse! | Congratulations on finishing your first year of university! Congratulations on becoming a sophomore! (US Engels) Congratulations on surviving your first year at uni! (UK, informeel) |
| Om tot deze opleiding toegelaten te worden, heb je een VWO-diploma nodig of een HBO propedeuse. | In order to be admitted to this course, you will need a Dutch VWO diploma or equivalent pre-university education, or have successfully completed the first year of a Bachelor-level course. (…) or have achieved all 60 ECTS of the first year of a Bachelor-level course. (…) or have completed the first year of a Bachelor’s degree programme. (US: program) (…) or have completed your propaedeutic year (alleen gebruiken voor Engelstalige studenten die in Nederland studeren) |
| 09-13 t/m 07-14: Propedeuse geschiedenis (op een CV) | Sep 13 to Jul 14: BA History: successful completion of first year Sep 13 to Jul 14: first year BA History |
| Als je na twee jaar nog geen propedeuse hebt, krijg je een negatief studieadvies. | If you have not achieved all 60 ECTS of the first year by the end of the second year, we will recommend you quit the programme. |
| Tijdens de propedeuse leert de student de basis van het vak. | During the first year, students learn the foundations of the discipline. |
| Volgende week zijn de propedeuse uitreikingen. | There will be a ceremony next week for the students who successfully completed their first year of studies. There will be a ceremony next week for the rising sophomores. (US – een rising sophomore is iemand die het eerste jaar af heeft maar nog niet aan het tweede jaar begonnen is) |
Houd er rekening mee dat buitenlanders het echt niet snappen
Een student in zijn/haar eerste jaar heet in Amerika een “freshman”. (In de UK ook wel “fresher”, maar dat is erg informeel). In het tweede jaar heb je “sophomores”. Toen ik een groep Amerikanen probeerde uit te leggen wat een “propedeuse” is, en vroeg naar een vertaling, kwamen zij met “to become a sophomore”. Ja, okee, zei ik. Maar misschien houd je wel op met de studie, dan heb je wel je propedeuse, maar ben je geen “sophomore”. Dat vonden ze maar raar…
Dit verhaal illustreert dat het idee dat ik hierboven al beschreef: natuurlijk hebben alle opleidingen een eerste jaar. Maar het is geen apart iets, en je krijgt er zeker geen certificaat van.
Welke vertalingen zijn niet zo goed?
Officieel is “propedeuse” of “propaedeutic year” ook een Engelse term. Maar naar mijn mening zal haast geen Engelstalige deze term kennen.
“Associate’s degree” verwijst naar een diploma dat je in de VS kunt krijgen na twee jaar studie. Dat is er dus één teveel. Heb je geen letterlijke vertaling nodig, dan zou dit wel een optie kunnen zijn.
Het Nuffic waarschuwde er ook al voor: “foundation year” is in Engelstalig gebied wat anders, namelijk een voorbereidingsjaar vóórdat je met een studie begint. Niet gebruiken, dus.
Bij “introductory course”, blijkbaar de oorspronkelijke betekenis van “propedeuse“, denk ik aan een cursus van een week of twee. Ook geen goede vertaling, dus.
Heb jij nog een goed idee?
Ik ben niet erg tevreden over mijn oplossingen in de tabel hierboven. Als je dit leest, en je denkt: ik heb nog wel een vertaling, laat het dan weten in de comments hieronder.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1200 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 1900 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Pavel Danilyuk, Pexels
FWIW, bestaat zoiets gewoon niet in zowel Canada als Nieuw-Zeeland. Je hebt gewoon je studie niet afgerond, zou ik zeggen… In Canada zie je soms dat je na 3 jaar een Bachelor degree kan krijgen, en pas na 4 jaar een Bachelor degree (Honours) krijgt. Maar dat is dan weer een ander geval.