Een nieuwsbrieflezer tipte me dat er een stukje stond in Trouw die me op het lijf geschreven was: in een korte column zocht taalkundige Peter-Arno Coppen tevergeefs naar een vertaling voor het woord “strijdbaar” als bijvoeglijk naamwoord. “Fighting spirit” komt het dichtste bij, was zijn conclusie, maar paste niet in de context waar hij het voor nodig had.
Daar moet ik natuurlijk meteen mijn licht over laten schijnen!
In zijn column geeft Coppen een prachtige, persoonlijke definitie voor strijdbaar. Hij zegt: “Ik heb het idee dat je vooral strijdbaar bent als je geconfronteerd met een flinke tegenwerking of aanval je niet beperkt tot afweer of uitzitten, maar juist de tegenaanval opzoekt. Je moet, met andere woorden, aangevallen worden om strijdbaar te kunnen zijn.”
Volgens mij heeft Coppen helemaal gelijk, zowel met zijn definitie als met zijn conclusie dat er geen goede vertaling is. In de boektitel die hij geeft (het tweede voorbeeld in de tabel hieronder) is “strijdbaar” onmogelijk goed te vertalen. Ofwel je kiest “resilient”, dat de lading niet helemaal dekt, of je kiest “fighting spirit”, maar dan verlies je in de titel aan informatie.
Ook in andere contexten is de vertaling lastig. Zoals altijd heb ik hieronder een overzicht gemaakt.
| Nederlands | Engels |
| Ik heb zoveel respect voor mijn oma. Ze heeft nu al drie zware behandelingen achter de rug, maar ze blijft strijdbaar. | I have immense respect for my grandma. She has been through three difficult treatments, yet she continues to fight. I have immense respect for my grandma. She has been through three difficult treatments, yet she still has her fighting spirit. I have immense respect for my grandma. She has been through three difficult treatments, yet she remains resilient. I have immense respect for my grandma. She has been through three difficult treatments, yet she remains determined. I have immense respect for my grandma. She has been through three difficult treatments, yet she remains defiant. I have immense respect for my grandma. She has been through three difficult treatments, but she has been taking them like a warrior. I have immense respect for my grandma. She has been through three difficult treatments, yet she still shows tremendous courage. |
| Niet zonder tranen: het strijdbare leven van Arnoldus Winsemius | Not Without Tears: The Fighting Spirit of Arnoldus Winsemius Not Without Tears: The Warrior Spirit of Arnoldus Winsemius Not Without Tears: The Tenacious Life of Arnoldus Winsemius Not Without Tears: The Resilient Life of Arnoldus Winsemius |
| Het volk kenmerkt zich door de strijdbare houding. | The population is known for its fighting spirit. The population is known for its tenacity. The population is known for its determination. The population is known for its resilient attitude. It’s well known this community will defend itself when challenged. |
| De vrouw keek hem aan met een strijdbare blik. | The woman looked at him with a fierce look in her eyes. The woman looked at him with a combative look in her eyes. The woman looked at him with a strident look in her eyes. The woman looked at him with a warlike look in her eyes. The woman looked at him with a look of fire in her eyes. The woman looked at him as if she was ready to do battle. The woman looked at him with a feisty look in her eyes. (beetje ouderwets en wat vrouw-onvriendelijk, intussen) |
| Hij sprak met een strijdbare klank in zijn stem. | He spoke with a combative tone in his voice. The way he spoke, it sounded like he was ready to fight. He spoke like a warrior. |
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1200 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 1900 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: Julia Larson, Pexels