Het Nederlandse ambt “wethouder” (in België een “schepen”) heeft in het Engels een prachtige vertaling, namelijk “alderman“. Tegenwoordig nog liever “alderperson“, want er zijn natuurlijk erg veel vrouwelijke wethouders/ schepenen. In Engelstalige landen zoals de UK, Ierland en Australië werd deze term vroeger, en in sommige uitzonderingen nu nog, gebruikt voor een positie die vrijwel overeenkomt met onze wethouder. En het klinkt gewoon zo mooi.
Engelstaligen weten vaak niet wat een “alderperson” is of doet
Ik kreeg echter de volgende opmerking in mijn inbox van een van mijn Engelstalige lezers: ik was laatst bij een bijeenkomst waar iemand het woord ‘wethouder’ vertaalde als ‘alderman’. Ik vind dit zo’n ontzettend onhandige vertaling, want volgens mij heeft dat woord helemaal geen betekenis voor bijna iedereen, zelfs Britten waarschijnlijk niet. Het helpt ook niet dat de meeste mensen er ‘elderman’ of ‘olderman’ van maakten. Het probleem zit er deels in het feit dat een wethouder (als in, een minister maar dan bij een gemeente) helemaal niet bestaat in de meeste Engelssprekende landen. Ik dacht zelf aan een vertaling zoals ‘member of municipal cabinet’ of gewoon ‘city councillor for transport’ afhankelijk van de rol van de wethouder.
Ik ben het met de vragensteller eens dat “alderperson” voor gebruik met een Engelstalig publiek dat verder niet in Nederland of België woont en niets met die landen te maken heeft zonder verdere uitleg onhandig is. Een vertaling moet, net als iedere tekst, juist zijn voor de doelgroep. De meeste Engelstaligen hebben inderdaad geen idee wat een “alderman” of “alderperson” ís.
Soms is het daarom goed om een andere optie te kiezen die misschien niet precies hetzelfde is, maar wel duidelijk maakt dat het om een hoge pief in een gemeente gaat. “Deputy mayor” vind ik zelf wel mooi, en “local government official” is vaag (zou namelijk ook om een hoge ambtenaar kunnen gaan) maar misschien goed genoeg.
Zit je publiek in een specifiek land, dan kun je ook nog kijken of ze daar een functie hebben die op het ambt wethouder lijkt. Zo heten de mensen met een vergelijkbare functie in Australië en Canada “councillor“. Deze vertaling zou ik dan weer niet kiezen voor Amerikanen (die kennen de term niet) of Britten (die zullen aan een raadslid denken). In het VK zijn de vormen van local councils enórm ingewikkeld en verschillend van elkaar en is er niet één tegenhanger voor een wethouder. In de VS is het systeem ook per plek verschillend, en voor zover ik heb kunnen vinden, hebben ze meestal geen wethouders/schepenen, alleen een mayor en een city council.
Voor Engelstaligen in Nederland of België is “alderperson” een term die ze gewoon moeten leren
Het hele verhaal hierboven vind ik niet gelden voor een Engelstalig publiek dat in België of Nederland woont. “Alderperson” is misschien een historische term die men in het buitenland niet op school heeft geleerd, het is wél de juiste vertaling. Als je naar een ander land verhuist, dan is het logisch dat je leert hoe het politieke systeem werkt en wat de terminologie daarvoor is.
Een mooi voorbeeld is hoe de website van Amsterdam het doet: ze leggen kort uit wat een “alderperson” is, noemen nog even de term “deputy mayor” om het duidelijker te maken, maar gebruiken vervolgens gewoon de term “alderperson” in hun uitleg over hoe Amsterdam bestuurd wordt.
Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. It has almost 1200 subscribers and is growing every day. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. It has more than 1900 subscribers and is growing every day. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
Bron foto: https://www.flickr.com/photos/ter-burg/7513665892