Fouten maken is menselijk, en vertalers zijn ook maar mensen.
Op deze plek stond eerst een artikel waarin ik aangaf dat er geen goede vertaling was voor ‘vrijblijvend’, maar Benjamin wees me in een commentaar op uiterst vriendelijk wijze terecht.
Dus hierbij: een aangepast artikel. Bedankt Benjamin!
Wat betekent “vrijblijvend”?
Ik wil het hebben over ‘vrijblijvend’ in de betekenis van “je hoeft niets te kopen, beloofd!” In Nederlandse bedrijfsteksten wordt ‘vrijblijvend’ gebruikt om aan te geven dat je nergens aan vast zit als je van een aanbod gebruikmaakt.
Als ervaren consument denk je vaak ‘voor wat hoort wat’, en als een autodealer je aanbiedt dat je langs kunt komen voor een kop koffie dan denk je, jaja, en dan moet ik zeker een auto kopen omdat ik een kop koffie gedronken heb! (De geweldige psycholoog Robert Cialdini heeft er een heel boek over geschreven.)
Als een bedrijf het woord ‘vrijblijvend’ gebruikt, dan willen ze aangeven dat ze beloven dat je niets hóeft te kopen, geen contracten hóeft te tekenen (willen ze natuurlijk nog steeds wel graag, maar het hóeft niet.)
Kom vrijblijvend langs om de nieuwe collectie te bekijken!
zeggen ze dan, of
Laat je telefoonnummer achter, en onze medewerker belt je op voor een vrijblijvend gesprek!
Hoe vertaal je ‘vrijblijvend’ het beste naar het Engels?
In deze betekenis is de beste vertaling ‘without obligation‘. (Zonder s aan het eind. Met die s is de betekenis net even iets anders en voor deze context niet superfout, maar ook niet de beste keus.)
Ik was eerst van mening dat ‘without obligation’ geen goede vertaling was, maar reageerder Benjamin wees mij erop dat deze uitdrukking online regelmatig gebruikt wordt op dezelfde manier als ons woord ‘vrijblijvend’, en hij heeft helemaal gelijk. Een kijkje in het iWeb corpus bevestigt dat.

“Zou het een uitdrukking kunnen zijn die in opkomst is?” zei Benjamin er nog alleraardigst bij, zodat ik dat eventueel als excuus voor mijn fout zou kunnen gebruiken. Ook daarvoor heb ik even een onderzoekje gedaan, en het antwoord is: ja, misschien, maar ik denk dat onderstaand resultaat er ook aan kan liggen dat het soort bedrijven dat vrijblijvende diensten aanbiedt meer online zijn gaan adverteren. De aantallen zijn ook heel klein, waardoor conclusies over ontwikkeling over de tijd erg slecht te trekken zijn.

Mijn volgende stap zou kunnen zijn om een groep native speakers die geen Nederlands kunnen te vragen wat hun gevoel is bij ‘without obligation’, maar ik denk niet dat dat nodig is. Nieuwerwets of niet, deze vertaling is prima voor ‘vrijblijvend’.
Wel wil ik opmerken dat uit het corpus blijkt dat de uitdrukking ‘without obligation’ toch best weinig voorkomt. Hij is dan ook onhandzamer, lelijker en opvallender dan het charmantere Nederlandse ‘vrijblijvend’. In andere woorden, je kunt ook overwegen om het gewoon weg te laten, meestal is uit de context toch wel duidelijk dat de afspraak of watdanook vrijblijvend is.
Een andere vertaling voor ‘vrijblijvend’ is ‘no strings attached‘, maar dat is heel informeel, terwijl ‘vrijblijvend’ juist vaak in formele zakelijke teksten gebruikt wordt. Ook is het hier nog meer zo dan bij ‘without obligation’ dat ‘no strings attached’ een hele bijzin is waardoor het lijkt alsof je daar enorm de nadruk op legt.
Dan hebben we “non-binding” wat misschien klinkt alsof het een goede vertaling zou zijn maar dat is een juridische term en in deze context klinkt het heel raar.
Help je mee dit artikel te verbeteren?
Ik ben ook maar een mens, en soms heb ik iets mis. Weet jij een vertaling die ik nog niet had verzonnen, of heb je iets anders over dit artikel aan te merken? Ik hoor het heel graag! Laat het me hieronder weten. Anoniem, je hoeft niet eens een naam of e-mailadres aan te geven! Ik pas zo nodig mijn artikel aan, zodat bezoekers aan mijn site altijd de best mogelijke informatie krijgen.
Heb je een moeilijk te vertalen woord?
Is er een woord of uitdrukking waarvoor je geen goede Engelse vertaling kunt vinden? Laat het me weten op mijn contactpagina, en ik probeer zo snel mogelijk te reageren.
Ik heb dit artikel op 07-01-2022 uitgebreid aangepast n.a.v. een reactie van een lezer, zoals beschreven in de tekst.

Heddwen Newton is an English teacher and a translator from Dutch into English. She thinks about languages way too much, for example about how strange it is that these little blurb things are written in the third person.
Heddwen has two children, two passports, two smartphones, two arms, two legs, and two email newsletters.
English and the Dutch examines all the ways Dutch speakers interact with the English language. Sign up here.
English in Progress is about how the English language is evolving and how it is spoken around the world. Sign up here.
Meer lezen? GA NAAR EEN WILLEKEURIG ARTIKEL
Disclaimer: deze site is geen woordenboek. Mijn vertalingen zijn de meningen van één mens, en mijn voorbeelden zijn zelfverzonnen. Meer weten? Kijk dan bij de veelgestelde vragen.
In bovenstaand artikel staan een of meerdere links naar Bol.com. Als je via deze links iets koopt dan verdien ik daar een klein beetje geld mee. Voor jou kost het niets extra; het is precies even duur als wanneer je direct naar Bol.com was gesurfd.
Oeps, deze reactie zie ik nu pas! Nou ja, ik heb de input graag gegeven
De echte reden waarom ik hier terugkwam, was om te melden dat tegenover het lekker losse en informele ’there’s a string attached’ niet het stijve ‘er is wel een voorwaarde aan verbonden’ (of iets anders wijdlopigs en gortdroogs) hoeft te staan. Het korte en behoorlijk informele ‘er is wel een mits’ is ook te gebruiken.
Ik hoor soms ook wel ‘er is geen mits’ zeggen daar waar het Engels ’there are no strings attached’ zou gebruiken, maar die uitdrukking lijkt een stuk minder populair. Helaas.
Ik zie op de site https://brookhousewindows.co.uk/product/aluminium-windows/ dit zinnetje staan: “Scheduling an appointment is free of charge and without obligations. No strings attached.” Dat “free of charge and without obligations” klinkt toch wel als het equivalent van “gratis en vrijblijvend”.
Als ik vervolgens met de zoekterm “free of charge and without obligation(s)” in combinatie met “site:co.uk” aan het googelen sla, krijg ik toch wel een paar duizend treffers. Misschien geen vreselijk groot aantal, maar echt weinig is het ook niet. Zou het een uitdrukking kunnen zijn die in opkomst is?
Benjamin als ik met deze site geld zou verdienen zou ik je een baan aanbieden!
Ik heb het artikel aangepast, heel erg bedankt voor je input 🙂